O najważniejszym, czyli o ślubie, już wam opowiedziałam. To jeszcze kilka słów o wydarzeniu, do którego „przykleił” się ślub, czyli słynnej wizycie księdza.
Ksiądz Marek na co dzień opiekuje się owieczkami w Tromso, ale dwa razy do roku – przed świętami Bożego Narodzenia oraz Wielkiej Nocy, mobilizuje siły i organizuje wizytę na naszej stacji.
Dla nas to nie lada gratka, ponieważ ta świąteczna wizyta nie mogła by dojść do skutku bez (mojego ulubionego) śmigłowca, a jak przylatuje śmigło, to otwiera się ostatnie w tym roku okno transferowe! :) Każdy więc czeka na ostatnie zamówione paczki, bo w dobie komunikatorów i e-maili na pocztę to może już mniej, ale pojawia się i taka. I może właśnie ze względu na to, że mamy erę komunikacji elektronicznej, taka „starodawna” żeby nie powiedzieć „oldschoolowa” poczta smakuje najlepiej. Można pomacać znaczek, obejrzeć pieczątkę i ocenić po potarganiu kartki ileż ta poczta przeszła.

Także poczta.
Poza tym mamy możliwość dokonania niewielkich zakupów „świeżej” żywności – przyleciały więc do nas upragnione pomidory (nasze na razie nieśmiało zbierają się do zakwitnięcia), sałaty, kapusta pekińska, trochę jabłek, pomarańczy, bananów czy kiwi. Szał! Jak miło jest zjeść sobie sałatkę do obiadu. Mniam mniam mniam. Niestety budżet na takie zakupy stacja ma skromny, (tzn. skromny jak na ceny w jedynym i najbardziej wysuniętym na północ supermarkecie), więc z grudniowych zakupów aktualnie zostało już tylko trochę jabłek i pomarańczy. Następne pomidory dopiero na wiosnę…

Co jeszcze? Razem z księdzem Markiem zawsze przylatuje luterański pastor z Longyearbyen - Leif Magne Helgesen. Poza tym obecna jest zawsze ekipa śmigłowca – minimum 3 osoby (2 pilotów i „techniczny”), policjant, ludzie z biura gubernatora, Gubernator Svalbardu (od 2015 r. jest nim pani Kjerstin Askholt – niezmiernie sympatyczna kobieta). Mamy więc całkiem sporo gości (ok. 10 osób), wśród których zawsze są tacy, którzy są na naszej stacji po raz pierwszy. Nie oszukujmy się, dla nich wizyta śmigłowcem w polskiej stacji polarnej to też bardzo ciekawa wycieczka.  Jest więc okazja do różnych interesujących rozmów. Oni są ciekawi czym się zajmujemy i jak nam się tu żyje i vice versa. Ja nieustannie męczę pilotów mojego ulubionego śmigłowca, o to jak się prowadzi taką maszynę i czy to aby bardzo trudne? ;)

Norwegowie przywożą nam też w prezencie tradycyjne norweskie ciasto świąteczne – kransekake. Wygląda jak wielka piramida ułożona ze słodkich obwarzanków (najczęściej ok. 18 poziomów lub więcej) – jest to bowiem ciasto marcepanowe. Jak dla mnie okrutnie słodkie i o charakterze lekkiej „mordoklejki”. Kransekake jak się okazało, jest też typowym ciastem weselnym – także jak znalazł, jeśli chodzi o tegoroczną wizytę (zwłaszcza, że zapomnieliśmy podać tortu weselnego). Ciasto udekorowane jest lukrem oraz norweskimi flagami i „cukierkami”. Cukierki jednak tylko wyglądają jak cukierki – po pociągnięciu za końce, następuje głośny „wybuch” i odkrywasz kolorową papierową koronę oraz dowcip. Z pomocą Norwegów próbowaliśmy odczytać dowcipy, ale niektóre były w szwedzkim dialekcie i trudno było przetłumaczyć o co chodzi :P

O matko bosko polarno! Ale się działo się i działo! Działo się w „Mikołajkowym” tygodniu i w zeszłym też, choć może już mniej. Chciałam napisać wcześniej, ale nie miałam zdjęć, a dlaczego, to zaraz się dowiecie.

Całe to zamieszanie (wczoraj jeszcze napisałabym, że zeszłotygodniowe, ale teraz to już zamieszanie sprzed dwóch tygodni)  z wielotygodniowymi, żeby nie powiedzieć wielomiesięcznymi reperkusjami wstecz zaczęło się od tego, że na początku grudnia miał nas odwiedzić ksiądz. Ksiądz Marek odwiedza stację dwa razy w roku, ale tym razem, jego wizyta była przykrywką dla dużo bardziej złożonej akcji (niektórzy z Was mogli o niej usłyszeć nawet w Telexpressie), czyli ślubu. Nasza Pani Kierowniczka Asia oraz nasz naszelny meteorolog Mateusz postanowili się pobrać, właśnie tu, w Hornsundzie. Wszystko było trzymane w tajemnicy przed całą wyprawą do końca października, poza mną i Mariuszem, ponieważ zostaliśmy wciągnięci w całą ślubną intrygę już w czerwcu, jako… świadkowie :O I bach, znowu wracamy do tematu pakowania i tego co może być ci potrzebne do życia przez rok na stacji polarnej – kiecka i buty na ślub! Niemożliwe? A jednak.
Jak już byliśmy na stacji, okazało się, że cała ślubna operacja jest obarczona dużą dozą niepewności, ze względu na sporą liczbę dynamicznych zmiennych i niewiadomych. Pojawiły się problemy z papierami w urzędzie w Tromso, a że wszystko generalnie po angielsku to Asia poprosiła mnie o pomoc. I tak zaczęłam pisać i dzwonić do norweskich urzędów jako… Asia :) A urząd, jak to urząd – a gdzie mamy wizy, a to chociaż jakieś bilety lotnicze potwierdzające, że przyjechaliśmy na Svalbard – a ja tu tłumaczę, że my tu pracujemy, ale w polskiej placówce i że ona działa na innych zasadach, że nie mamy biletów, bo przypłynęliśmy statkiem itd. I weź tu ich uświadamiaj, jak sprawy się mają. I tak dobrze, że wszystko po angielsku, a nie po norwesku, bo wtedy to by dopiero było wesoło (mój norweski nicht very god). Także trochę czasu spędziłam na słuchawce z urzędem w Tromso po drugiej stronie i Asią obok, w razie gdyby padło jakieś pytanie odnośnie „mojego”, czyli Asi ślubu. W którymś momencie tak się wczułam, że już pani opowiadałam jak się poznałam z moim przyszłym mężem na Spitsbergenie ;P Ostatecznie sukces - maszyna ślubna mogła ruszyć pełną parą. Asia wręczyła wszystkim zaproszenia na ślub  - również niecodzienne, niecodziennie czyta się bowiem na zaproszeniu, że ślub odbędzie się „5 lub 6 grudnia, godzina w zależności od przybycia śmigłowca”.

W ślub siłą rzeczy zaangażowana była cała stacja – wyszło np. że Asia i Mateusz nie zaplanowali pierwszego tańca na „weselu”. Mówimy jak to?! Musi być pierwszy taniec! Tu z pomocą przyszedł „ojciec”, który jak się okazało, miał taki epizod w swoim życiu, że był instruktorem tańca. Tu nauka tańca, tu trzeba zmontować jakiś prezent ślubny, trzeba zrobić tort, pojawiła się lista potraw weselnych wraz z listą „kto-co”, a gdzie będzie ceremonia, a poprawić welon, a doszyć coś do sukni ślubnej, a jakieś dekoracje, sprzątanie itp. itd. No i oczywiście z Mariuszem musieliśmy zorganizować wieczory, ja panieński, a Mario kawalerski. Chociaż na panieńskim nie było takiego tłoku, jak na kawalerskim (bo było nas całe TRZY) to i tak było wesoło :)

Środek nocy - jest już projekt miśka na mojej podłodze :)



Godzina zero nadchodziła powoli, „Młodzi” wieczorami trenowali swój taniec, a my po nocach robiliśmy prezenty. Tu po raz kolejny zabłysnął „ojciec”, który wykonał drewnianą kołyskę, składającą się z 8 elementów – tak żeby każdy z naszych „gości” mógł wręczyć 1 element Młodym. Dodatkowo wymyśliliśmy żeby zrobić im coś na pamiątkę do powieszenia na ścianie – oczywiście w kształcie niedźwiedzia polarnego. Z pomocą internetów zrobiłam projekt i szablon, chłopaki zajęli się produkcją elementów z przytarganego przez nas wcześniej drewna dryftowego. Efekty w załączeniu. Choć wyjściowy zamysł był nieco inny, to misiek wyszedł bardzo fajny. Żeby nie było wątpliwości skąd misiek jest, ani z jakiej to okazji, to na łapie wypaliłam mu (wypalarką do drewna, którą skonstruował mi mój genialny tata) Hornsund i niepełną datę ślubu – zostawiłam miejsce na dzień, ponieważ prawie do ostatniej chwili nie wiedzieliśmy, co będzie ze śmigłowcem, ponieważ oczywiście nieźle wiało przed samym ślubem…

Wszystko jednak udało się zgodnie z planem – 5 grudnia przed 10:00, wyszłam na obserwację (akurat miałam dyżur meteo) i w ciemnościach ujrzałam nadlatujące śmigło. Sporo tego dnia miałam na głowie, bo poza dyżurem meteo, świadkowaniem, byłam też anglojęzycznym kierownikiem całej imprezy. Byłam też trochę fotografem, bo nasz główny fotograf, czyli Asia nieszczególnie miała jak robić sobie zdjęcia. Tu dochodzimy do tego dlaczego nie miałam wcześniej zdjęć – ponieważ robiłam je aparatem Asi, a nie swoim.
Wszystko udało się jednak jakoś opanować i poszło całkiem dobrze. Przybyli goście, rozładowaliśmy śmigłowiec – paczki bowiem też były ważne, bo gdzieś w środku Asia miała swoją ślubną biżuterię. Szybka kawa i ciastka i polecieliśmy wszyscy na symboliczną mszę na Wilczka. W stacji zostali tylko Młodzi, którzy się przebierali i ojciec do pomocy. Po mszy, odbyła się ceremonia – Pani Gubernator (swoją drogą bardzo sympatcyzna kobieta) przeczytała przysięgę, a Asia i Mateusz powiedzieli sobie TAK, a w zasadzie, YES, bo ceremonia była w języku angielskim. Był stres czy nie pomylą się obrączki, ale odbyło się bez dramatów ;) Potem prezenty, życzenia, szampan, jedzenie, pierwszy taniec i już można było się trochę wyluzować i zająć jedzeniem i rozmowami z gośćmi. Nasi norwescy goście nie mogli jednak zostać na oczepiny i już koło 14 się z nimi żegnaliśmy. Asia i Mateusz dostali helikopter do dyspozycji na potrzeby ślubnej sesji zdjęciowej, a my podpytywaliśmy pilotów o noktowizory. Goście odlecieli, a my tak zajęliśmy się weselną zabawą, że zaraz wszyscy padli spać po pokojach… no dobra, najpierw jeszcze zdążyliśmy zaśpiewać „chciałbym zostać marynarzem” cienkimi głosikami po nawdychaniu się helu, którym pompowaliśmy weselne baloniki :D A wieczorem odkryliśmy, że w tym całym zamieszaniu zapomnieliśmy o ślubnym torcie i serniku. Trudno - było więcej dla nas ;P

I tak oto odbyło się pierwsze polarne wesele w Polskej Stacji Polarnej Hornsund – i ja tam byłam i wino piłam! ;)

A kto nie widział nas w Telexpressie, to tu można nadrobić (należy oglądać od minuty 9:51). Asia i Mateusz robią karierę w mediach - nie zdziwcie się jak przeczytacie o tym ślubie w jakiejś gazecie (np. po norwesku w Svalbardposten) albo usłyszycie w Dzień Dobry TVN (tu na pewno, tylko jeszcze nie wiemy kiedy ;) ). W ogóle To było medialne wydarzenie - nie dość, że my kręciliśmy wszystko na 3 albo i 4 kamerach, to jeszcze wszyscy Norwegowie kręcili chyba wszystko na swoich telefonach :)

O pozostałych wydarzeniach w następnym poście! A więcej o tym jak było z przygotowaniami do ślubu z punktu widzenia Panny Młodej możecie przeczytać na blogu Asi.

Czyli nic innego, jak zorza polarna. Aurora borealis, bo jesteśmy na półkuli północnej. Dla tych którzy zaplątali się jakimś cudem po drugiej stronie równika, znanej też jako półkula południowa, to oświadczam, że zorza pojawia się również i tam, i oficjalnie nosi nazwę Aurora Australis.
Jak wspominałam Wam jakiś czas temu, po odpłynięciu Horyzonta (ileż on rzeczy ze sobą zabrał – letników, PTSy, pecha, wiatr, chmury, itp.) pojawiła się wreszcie pierwsza zorza. Oczywiście standardowo – wszyscy wylecieli ze stacji. Ci, co to już tu nie pierwszy raz, zrobili: łeeeee, słaabizna. Ale ja nie mogłam się przestać gapić. Tak, bo na zorzę można się gapić godzinami – gdyby nie ten przeklęty wiatr, który akurat właśnie wtedy wieje i gdyby nie misie, które się kręcą po okolicy, to można by się rozłożyć na karimatce i podziwiać ten cudny spektakl na nocnym niebie, kokoniąc się w ciepłym śpiworku z termosem herbaty czy innego tam rozgrzewającego naparu ;)
I tak się zmienia, że i jaśniej i ciemniej, i kształty różne i kolory… ło matko bosko polarno! Generalnie: CZAD :D chociaż to i owo odmarza, jak człowiek próbuje robić zdjęcia albo time-lapsa. Z drugiej strony, jak zostawisz aparat na statywie, to możesz go potem znaleźć na ziemi… Dlatego teraz jeżeli zostawiam aparat to doczepiam do statywu 5 kg ciężar, a jak wieje, to oczywiście w ogóle go nie zostawiam (i nadal może się przewrócić...). Nim jednak aparat runął z niewiadomych przyczyn (renifer? miś? poryw wiatru?) to udało mi się zmontować taką oto wizualizację zjawiska, które mogę tu sobie podziwiać na moim „podwórku”. Pierwsze takie podejście, więc nie spodziewajcie się fajerwerków i bądźcie wyrozumiali – daleko mi do BBC Earth ;)
Aurora, aurora… kiedy się ją ogląda na „żywo” to doprawdy nie można się napatrzeć. A zmienia się tak szybko, że autentycznie „widać” ten ruch na niebie. Czasem sytuacja jest naprawdę dynamiczna i piękna! A wiecie, że Norwegowie wierzyli, że zorza to światło odbite przez wielkie ławice śledzi? Z zorzą w ogóle wiąże się cała masa mitów i wierzeń. Niektóre są dość zabawne np. ludzie Saami (mieszkańcy Laponii) wierzą, że od pokazywania zorzy palcem, tenże uschnie, ale to i tak łaskawie, bo zgodnie z innym ich wierzeniem  śpiewanie lub żartowanie o zorzy może grozić śmiercią śpiewaka/żartownisia. Również według podań nordyckich gwizdanie i śpiewanie podczas zorzy może spowodować unicestwienie delikwenta, ale jest sprytny sposób by tego uniknąć – trzeba klaskać, co ma odstraszyć rozwścieczone duchy. Wikingowie dla odmiany uważali, że jeśli kobieta w ciąży zobaczy zorzę, to jej dziecko będzie mieć zeza, a Japończycy do dnia dzisiejszego uważają, że poczęcie dziecka w świetle zorzy sprawi, że dziecko będzie szczególnie uzdolnione i będzie mieć szczęśliwe życie (liczne japońskie wycieczki w rejony "zorzowe" - przypadek? nie sądzę... nawet w "Przystanku Alaska" był taki odcinek ;).

Wychodząc zaś od „naukowych” definicji to zorza to nic innego, jak zjawisko świetlne występujące w górnych warstwach atmosfery (konkretnie w termosferze), które klasyfikujemy jako elektro-meteor (meteorolodzy – dobrze mówię? :). Jak to się dzieje, że tak się dzieje?  Można by powiedzieć, że to wszystko wina słońca, które ciągle i niestrudzenie emituje naładowane elektrycznie cząsteczki, czyli wiatr słoneczny. Niewielka ilość tych cząsteczek przedostaje się do naszej atmosfery, w której zderza się z atomami lub cząsteczkami gazów (głównie tlenu i azotu). W wyniku tej kolizji mającej miejsce wysoko nad nami (najczęściej na wysokości od 100 do 200 km) możemy podziwiać ten piękny i kolorowy spektakl na nocnym niebie. To oczywiście w wielkim skrócie :)
Cóż jeszcze mogę Wam powiedzieć? Zorza jest super! :) Tylko muszę się jeszcze nauczyć lepiej ją fotografować. Tu co prawda pojawia się problem sprzętowy - nie przeskoczę możliwości mojego aparatu czy obiektywu... ale może jeszcze uda mi się coś wycisnąć z tego mojego aparatu :)
 

Muszę sobie zapamiętać, żeby nie odkładać pisania postów na później, bo ostatnio miałam dokończyć „zaraz” i znowu minęły 3 tygodnie. Z tym czasem to w ogóle tu jest jakoś inaczej. Może, że bliżej bieguna to szybciej leci? Na przykład ostatnio stwierdziliśmy fakt, że od kilku dni wieje (w domyśle 2-3), a tu wyszło, że wieje już od 10 dni :O Patrzę w kalendarz, a tu zbliża nam się już koniec listopada. Zaraz będzie grudzień, przyleci śmigło, poczta, zakupy, ksiądz, ślub, wesele, moje urodziny, Święta, Sylwester i już będzie Nowy Rok… a miało się dłużyć… tymczasem 9 grudnia będziemy mieć za sobą 46% naszego zimowania :O Jak to ktoś powiedział, jest piątek, mrugniesz i już wtorek :O Jakoś tak.
Co tam na naszej hornsundzkiej wiosce? Wzięliśmy się za wymianę obić w krzesłach, w związku z czym nabywam umiejętności w szeroko-pojętym tapicerowaniu :) Ponieważ mamy już trochę śniegu, a przy wejściach do stacji to nawet całą masę śniegu, to do naszych codziennych rozrywek doszło odśnieżanie i ogólne przerzucanie śniegu w te i nazad
Swoją drogą to zabawne, że wejścia do stacji mamy zawalone śniegiem, a 5 m dalej jest goły lód. Dobra, tak naprawdę to nic zaskakującego, ale mnie jakoś bawi :) Oczywiście to zasługa naszej wietrznej pogody i tego, że śnieg tutaj pada głównie poziomo, a nie pionowo. Zamieć wysoka jest ostatnio moją ulubioną pozycją w dzienniku meteo, ewentualnie niska, ale to już nie to samo, ja nie dostajesz śniegiem po oczach ;) Zamieć bardzo łatwo zidentyfikować będąc w mesie - siedzisz sobie, a tu za oknem polarne pendolino i to rozpędzone, jak na magistrali węglowej. Także wszystko od strony zawietrznej, czyli zasadniczo wszystkie wyjścia zachodnie (bo przecież jak wieje, to ze wschodu) są zawalone śniegiem już niemal po dach. W sumie te ostatnie 10 dni z wiatrem (a po 1 dniu przerwy znowu zaczyna wiać) zasypały nas też nieźle od dowietrznej.
Pozdrawiam Was z naszej hornsundzkiej zaspy! :)

widok na tzw. "psie" wyjście

a tak wygląda budynek z agregatami i delikatną zamiecią :)

 

Docierają do mnie pytania, jak tu coś przesłać. Odpowiadam, że cały czas można wysyłać klasyczne listy/paczki pocztowe, adresując na:

Przy wypełnianiu druku na przesyłkę zagraniczną (albo worek M - patrz koniec posta!) w polu zawartość należy wpisać ogólnie np.: kosmetyki, książki, rzeczy osobiste itp. Nie wdawać się w szczegóły i nie deklarować wartości ;)

Po dotarciu do Longier, przesyłki trafiają do nas najbliższym możliwym transportem.

Aktualnie najbliższe pewne „okno transferowe” będzie 5 grudnia – ma wtedy przelecieć ksiądz z wizytą na święta (moim ulubionym helikopterem :). Także jeśli ktoś coś chce podesłać, to najpóźniej w połowie listopada trzeba będzie to wysłać z Polski.

Aha, niedawno dowiedziałam się też, że najtańsza opcja przesyłania nam rzeczy to tzw. "Worek M" - sama będę to dopiero testować teraz w grudniu, ale koleżanka, która tu zimowała twierdzi, że worek działa :)
Więcej informacji na stronie poczty oraz u pani w okienku :)
https://www.poczta-polska.pl/paczki-i-listy/przesylki-zagraniczne/listy/worek-m/

Właśnie, jaki mamy dzisiaj dzień? Można by powiedzieć, że wtorek. Albo, że 31 października. Albo, że Noc Dziadów (to ci od Mickiewicza). Albo, że imieniny Godzimira (ci od... no od Godzimira :). Albo, że Światowy Dzień Oszczędzania (ci od banków, hehe). Albo, że Hielołin (to ci od świecących dyni). Albo, że... Hydrosylwester (to ci od hydrologii).
Tak! Dziś jest Hydrosylwester, albowiem właśnie dzisiaj zgodnie z polską sztuką hydrologiczną kończy się 2017 rok hydrologiczny. I tak oto stoję  na straży arktycznych zasobów wodnych(gdyż, jak wiecie hydrologiem jestem), wypatrując już nowego, 2018 roku hydrologicznego (i ewentualnie misia) ;)

Nie wszyscy być może wiedzą, że w hydrologii (czyli mówiąc najprościej, nauce zajmującej się wodą) rok hydrologiczny zaczyna się 1 listopada (roku ubiegłego), czyli 2018 rok hydrologiczny zacznie się 1 listopada 2017 r. Czemu tak? Żeby nam (hydrologom!) się bilansowało :) Taki "układ" kalendarzowy jest potrzebny przy obliczaniu bilansu wodnego danego obszaru np. Polski. Bilans wodny to nic innego, jak zestawienie ile wody nam przybyło na danym obszarze (czyli spadło w postaci opadów), a ile nam z niego ubyło (czyli odpłynęło albo wyparowało). Przełom października i listopada to okres, kiedy jesteśmy już "po" intensywnych letnich opadach, a "przed" pierwszym śniegiem i lodem, które często mogą topnieć dopiero na wiosnę, zasilając rzeki, a nawet powodując gdzieniegdzie powodzie. Przesuwając początek roku hydrologicznego na listopad, obejmujemy więc zjawiska, które mogą wpłynąć nam na stan wody dużo później. Tak to historia, oczywiście w dużym uogólnieniu :)
Także z okazji Nowego Roku Hydrologicznego życzę Wam Wszystkiego Mokrego! :)
I pamiętajcie: panta rhei moi mili!

 

Noc polarna zbliża się wielkimi krokami, dlatego trzeba korzystać z ostatnich godzin słońca. Z tego powodu, wdrapałam się wczoraj z wyprawowym geodetą na "nasz" szczyt, czyli Fugleberket (568,7 m n.p.m., zwany przez nas po prostu Fuglem), żeby obejrzeć praktycznie ostatni wschód słońca, które za moment zniknie nam na najbliższe 3 miesiące. Niestety mieliśmy odrobinę pecha i akurat wczoraj chmury na dobre zadomowiły się na horyzoncie, skutecznie zasłaniając słoneczko, które nawet normalnie jest już ledwo widoczne. Wczorajszy wschód słońca oficjalnie nastąpił około 11:30 i uwieczniłam go na time-lapsie, który zamieszczam poniżej - jak widzicie, ostatnie arktyczne wschody są co najmniej spektakularne, tyle się tam dzieje ;)

Oczywiście "ostatni" wschód słońca, nie oznacza, że od jutra będziemy żyć w całkowitej ciemności, jakby nam ktoś nagle wyłączył lampę. Jeszcze przez jakiś czas w ciągu dnia będzie kilka godzin, kiedy będzie względnie jasno - mniej więcej jak podczas świtu lub zmierzchu. Z każdym kolejnym dniem będzie tej "jasności" mniej i będzie ona mniej "jasna", aż dojdziemy do tej rzeczywistej totalnej ciemności.

W ogóle oficjalnie mamy tu do czynienia z 3 typami świtów i zmierzchów:

Jeśli ktoś nie do końca umie to sobie wyobrazić, to zagadnienie dobrze ilustruje poniższy schemat (na przykładzie "świtów" - analogicznie jest w przypadku zmierzchów):

Ten świt/zmierzch cywilny ostatecznie zakończy się u nas za 3 tygodnie, czyli około 18 listopada. Potem zostanie nam już tylko morski i astronomiczny, przy czym tak naprawdę półmrok morski będzie obecny aż do końca nocy polarnej. W teorii oznacza to, że między godziną 10, a 14 powinno być minimalnie jaśniej. Jak będzie w praktyce? Zobaczymy :)

 

Jeżeli zastanawiacie się jak zakończyła się historia naszego rozładunku po spaleniu 1 PTSa oraz utopieniu drugiego to melduję, że szczęśliwie jakoś uniknęliśmy tragedii na miarę tych antycznych.

Po ferelnej nocy, kiedy ostatni pomarańczowy złom poszedł na dno, stanęliśmy przed zadaniem przetankowania 70000 litrów paliwa… niemalże za pomocą wiaderka, bo pontonem. Z naszej analizy wynikało, że nie mamy innej opcji oraz, że wiele kwestii w ramach tej „opcji” i tak stoi pod znakiem zapytania. Jedną z wątpliwych kwestii było np. przetankowywanie paliwa zarówno na statku, jak i u nas na brzegu. A bo węże za krótkie albo w ogóle brak węży, końcówek, itp. Jednak potrzeba matką wynalazku! Okazało się, że po wykręceniu wszystkich możliwych zaworów w okolicy, chłopakom udało się sklecić system, który pozwalał na przetankowanie paliwa prosto z pontonu do zbiorników na brzegu. Oczywiście takie rzeczy to potrafiła wersja końcowa. Prototypy działały mniej sprawnie ;) Zanim system zaczął w pełni działać i zanim Horyzont uruchomił swój ponton (na szczęście – 1 pontonem to by trochę potrwało...), zrobiła się godzina 13. Wiatr jednak ucichł, także wszyscy zgodnie stwierdzili, że nie ma co czekać, aż znowu zacznie wiać – tankujemy do oporu albo załamania pogody. Dwuosobowe ekipy pontonowe i „obsługa” naziemna przy pompach i zbiornikach – praca zmianowa. Jak jedni wracali do bazy coś zjeść i się przespać, to kolejne składy w tym czasie pływały albo pilnowały tankowania. W tym czasie kobiety zajmowały się wszystkimi stacyjnymi obowiązkami, żeby chłopaki mogli skupić się na paliwie. Tak samo na Horyzoncie – załoga ze studentami na zmianach na pontonie i przy paliwie i dźwigu. Tym sposobem oraz dzięki (wreszcie) dobrej pogodzie, o 8 rano  70000 litrów było już w naszych stacyjnych zbiornikach :) Zimowanie uratowane! Sukces!

Niektórzy starzy wyjadacze stwierdzili nawet, że tą metodą poszło szybciej niż PTSami…

Tankowanie w liczbach:

Przetankowane paliwo oznaczało z jednej strony sukces i radość, a z drugiej smutek, bo był to znak, że najwyższy czas by opuścili nas letnicy… winter is coming…

Czas na ciąg dalszy atrakcji rozładunkowych. Zakończyliśmy na tym, że jeden PTS się spalił, a drugi utknął na brzegu z licznymi usterkami. W czasie kiedy chłopaki walczyli z naprawą złomu (nie bójmy się tego słowa), Horyzont II popłynął do Longier odstawić ludzi na samoloty oraz zatankować 70000 litrów paliwa, które jest nam potrzebne, żeby przetrwać zimę. Tak na marginesie, to owo paliwo miało do nas przypłynąć już w sierpniu, ale norweski tankowiec kilka razy przekładał termin, aż w końcu sam uległ awarii, która skutecznie wyłączyła go z całej operacji. Taka heca.

Wizytę w Longier jeszcze odłożę na dalszy plan – ale spokojnie, będzie relacja. Tymczasem, we wtorek przed południem pojawiliśmy się ponownie wraz z Horyzontem w naszej zatoce. Przywitała nas mgła, ulewa i niedźwiedź Mariusz na brzegu (tak, tak, ten sam). Idealne warunki do rozładunku… szczególnie, że PTS mimo ostrej walki nadal był w stanie rozkładu. Nadmienię, że ostra walka oznacza tu, że pół amfibii trzeba było rozebrać, żeby dostać się do niektórych części, a gąsienicę ostatecznie ciąć palnikiem, bo inaczej się nie dało.

Wróćmy jednak do rozładunku. PTS rozbebeszony, a my tu mamy jeszcze do przewiezienia całą drobnicę, chłodnie i mrożonki, że o 70000 litrów paliwa nie wspomnę. Jest co robić, a mamy 19 września – Horyzont powinien być już w drodze do Gdyni. Z braku laku, nasz duży ponton rusza do akcji – drobne paczki, warzywa, owoce i mrożonki da się przetransportować ze statku na ponton w tzw. big bag-ach, czyli wielkich worach transportowych. Chłopaki robią kolejne kursy, a my powoli rozładowujemy to co przychodzi do odpowiednich magazynów. Cały czas jednak zostaje do załatwienia sprawa absolutnie najważniejsza, czyli paliwo na zimę. To sprawa priorytetowa, ponieważ bez tego agregaty nie ruszą, a jak nie ruszą, to my nie będziemy mieć prądu, a raczej nie pójdziemy do lasu po drewno... To co aktualnie jest w stacji paliw, nie wystarczyłoby nam na zimę. Tymczasem PTS nie chce współpracować z mechanikami, a wiatr znowu zapycha nas lodem…

21 września, w czwartek rano budzimy się i podziwiamy wielkie bryły lodu (tzw. growlery) na brzegu. Poza tymi kilkoma growlerami, które zawalają wejście do wody warunki do rozładunku wyglądają całkiem nieźle. Tylko ten lód… co tu zrobić? To bardzo proste – rozkuć! Po śniadaniu łapiemy za co się da (kilofy i inne ciekawe wynalazki) i idziemy wyżywać się na lodzie. Przy okazji pozbywamy się agresji, przebywamy na powietrzu, więc samo zdrowie :) Growlery stawiają czynny opór, ale co to dla nas – nie ma litości! Ostatnie bryły trzeba rozwalać stojąc po pas w wodzie – tu zabawnie, bo w moim przypadku nie wiadomo co bardziej dryfowało – ja czy growler :P

Jakby nie patrzeć, 2 h tępego walenia w lód później, droga jest udrożniona! PTS schodzi na wodę – jednak nie na długo. Po pierwsze lodu w wodzie jest na tyle dużo, że ciężko się przebić, a po drugie zrywa się linka od jednej płetwy sterowej. Chłopaki zawracają na ląd, żeby usunąć kolejną usterkę, co oczywiście oznacza godziny walki ze złomem. Pogoda również nie chce współpracować - po południu, zatoka jest jeszcze bardziej zawalona lodem i znowu wieje ze wschodu. Patrzymy nieufnie na prognozy i na zatokę – wygląda na to, że lód jeszcze trochę tu pobędzie. Zostaje podjęta decyzja o wysłaniu Horyzonta na poszukiwanie OBSów (ang. ocean-bottom seismometer, czyli oceaniczna boja sejsmiczna – 2 takie należące do Instytutu miały akurat wypłynąć GDZIEŚ na Morzu Grenlandzkim). Horyzont odpływa w piątek wieczorem zostawiając nas za lodową barierą dopychaną wschodnim wiatrem.

Następnego dnia rano (sobota, 23 września), o ironio, po lodzie nie ma śladu… No trudno. Horyzont szybko wraca, bo już wieczorem - (po bojach ani śladu, jeśli w ogóle wypłynęły na powierzchnię to jest szansa, że kiedyś morze może wyrzuci je na brzegi Islandii). Warunki pogodowe mogą być, PTS na chodzie, także ruszamy po paliwo. Pod osłoną nocy (bo dzień polarny już się skończył) PTS schodzi na wodę z 2 zbiornikami na paliwo i oczywiście w asyście pontonu. Okazuje się, że fale jednak są na tyle duże, że jest problem żeby przycumować do lewej burty statku. Kapitan proponuje  spróbować jeszcze na prawej burcie. Słuchamy komunikatów na radiu i obserwujemy to wszystko z brzegu – choć tak naprawdę mało co widać w tej ciemności, mżawce i zamgleniu. Komunikaty z PTSa i pontonu sugerują, że raczej nici z nocnego tankowania. W końcu światła zaczynają się poruszać w naszym kierunku, ale jakoś dziwnie. Wygląda na to, że ponton pływa w kółko. Asia się dopytuje czy aby nie było widać zbiornika na paliwo dryfującego na wodzie? Kiełkują pytania, na radiu cisza, a światełka tańczą bez ładu i składu na wodzie. W końcu rozlega się głos z radia: „straciliśmy PTSa, zatonął. Wszyscy cali i zdrowi.”. Stoimy jak wryci – ale… jak to?! Ja się śmieję, że to pewnie kiepski żart Włodka, ale…  światła coraz bliżej, ale nie słychać charakterystycznego hałasu silnika PTSa… Za jakiś czas podpływa ponton z całą załogą. Na holu mają zbiornik na paliwo. Przejmujemy go, a ponton płynie szukać drugiego zbiornika…

Przed północą wszyscy siedzimy już w mesie – nastroje nieszczególne… Chłopaki opowiadają, co się wydarzyło na PTSie. W sumie nie wiadomo, po prostu nagle zaczął nabierać wody jeszcze przy Horyzoncie. I tak dobrze, że udało się dopłynąć w okolice tzw. jaja fabisza, czyli słynnego szkieru (1/3 drogi od Horyzonta do brzegu) – tam chłopaki zdesantowali się na ponton, bo było już wiadomo, że PTS pójdzie na dno. Dobrze, że wcześniej (zanim zaczęli nabierać wody) podjęli decyzję o powrocie na brzeg, ze względu na zbyt duże fale - szczęśliwie nie zaczęli tankować paliwa do zbiorników. Również szczęśliwie (bądź nie) zbiorniki nie były przymocowane do PTS, więc puste dryfowały. Chociaż holowanie ich pontonem z silnikiem 50 koni było dosyć karkołomne...
Mechanicy spekulują, co mogło strzelić, że tak się stało. Przecież za dnia wszystko działało jak należy. Następnie narada – nadal bowiem mamy 70 tys litrów paliwa do zdjęcia ze statku. Jakie mamy opcje i możliwości? Będzie trzeba nieźle pokombinować…

Nocną akcję tankowania paliwa kończymy z wynikiem: 0 litrów przetankowanego paliwa oraz -1 PTS (ooooo-ostatni!). Ekstra.

Zdjęcia z rozwalania lodu autorstwa Kanci, a z dekonstrukcji PTS - Qby i Bartka.

W miniony piątek wraz z Norwegami odlecieli nasi ostatni „goście” – Francuz Leo i Słowak Anton, którzy przez ostatnie 3 tygodnie badali lokalne jaskinie lodowe. Ich odlot oznacza, że zaczynamy nasze właściwe „zimowanie” - 10 osób na stacji polarnej. Żegnając helikopter, powoli żegnamy się też ze słońcem, które wkrótce opuści nas już na dobre. 31 października oficjalnie zaczyna się noc polarna, toteż delektujemy się ostatnimi wschodami i zachodami. Czekamy też na śnieg, który nieśmiało się pojawia na okolicznych szczytach i na lodowcu, a w piątek zawitał też na stację. Narty, deski, dętki i inne dziwne sprzęty zimowe czekają już na inaguurację sezonu zimowego. Noc, śnieg, mróz, wiatr… - to wszystko przed nami. Przebieram kopytkami i z ciekawością wyglądam nadchodzących dni - jak to będzie?
Z jednej strony fajnie, że w końcu jesteśmy sami, z drugiej… wiadomo – jak są goście, to zawsze więcej się dzieje. Mimo wszystko wydaje mi się, że nie będę się nudzić – do tej pory nie udało mi się ruszyć 95% moich planów, bo zwyczajnie nie było na to czasu. Może teraz będzie?
Tymczasem nasza 10-tka zostaje na posterunku i tak zasadniczo aż do wiosny, kiedy w naszych progach zjawią się ponownie pierwsi goście – tzw. wiosennicy. Z wyjątkiem świąt, bo wtedy na chwilę odwiedzi nas helikopterem ksiądz z Norwegami – przyleci poczta, paczki i ostatnie świeże zakupy.  Następne dopiero na wiosnę…
Ps. Ależ mi się podoba ta Super Puma – a może by tak zostać pilotem śmigłowca? :D

 

Spieszę Wam zrelacjonować, co to się działo, kiedy przypłynął do nas we wrześniu wyczekiwany Horyzont II. Misje były zasadniczo 2 – dowieźć nam zapasy na zimę oraz zabrać letników do Polski. Zgodnie z planem, wszystko miało się zakończyć 18 września – wtedy Horyzont miał wyruszyć do Gdyni. Pogoda jednak nie układała się po naszej myśli. Jak się miało okazać w ciągu kolejnych dni, w przeciwieństwie do lipcowego rozładunku, który poszedł nam szybko i sprawnie, tu miało być całkowicie na odwrót... Można by rzec, że czekało nas całe morze atrakcji.
Załączam schemat najbliższej okolicy, żebyście mogli się jakoś zlokalizować w tej opowieści:

Jak Wam wspominałam w ostatnim wrześniowym poście – tuż przed przypłynięciem Horyzonta rozwiał nam się wschodni wiatr. Sytuacja była dynamiczna – plany kto, kiedy i czym przypłynie zmieniały się z godziny na godzinę i z dnia na dzień. Ostatecznie stanęło na tym, że Horyzont najpierw popłynął prosto do Longyearbyen (w skrócie Longier) zabrać wszystkich ludzi (tych się już trochę nazbierało, bo do Longier dotarli jeszcze inni goście, którzy mieli przybyć na stację po wizycie dyrekcji, ale przez opóźnienia wszystko się skumulowało). Dodatkowo jeden PTS z niewiadomych przyczyn nagle zaczął mieć problemy z zapłonem i ostatecznie chłopaki musieli odpalać silnik za pomocą pochodni :O

W końcu, 16 września o świcie Horyzont zawitał do Hornsundu. Warunki do rozładunku były jednak słabe – wiatr niby ucichł, ale lód dopiero zaczynał się rozluźniać i nadal zawalał zatokę, skutecznie uniemożliwiając desant na wodę (patrz zdjęcie obok). Rano „zrzucono” nowych gości na ląd za pomocą horyzontowego pontonu (w okolicach Baranowskiego). Po południu ruszyliśmy do akcji, bo lód trochę się rozluźnił i była szansa na wejście do wody w okolicach tzw. warzywniaka (patrz schemat). Ekipy wskoczyły na PTSy, ciągniki, Unimoga i ponton. Pierwszy PTS w asyście pontonu zszedł na wodę i zaczęła się akcja rozładunkowa. Nie na długo.

W momencie kiedy pierwszy PTS wyszedł na ląd, drugi zaczął schodzić na wodę. Wszystko to obserwowałam z „góry” stojąc w okolicy hali, ponieważ miałam tam dowodzić rozładunkiem palet. Ponieważ PTS nie stanowi pojazdu szczególnie przyjaznego środowisku jeśli idzie o ilość spalin, nie zdziwiły mnie kłęby dymu wydobywające się z drugiego PTSa, który przedzierał się przez lód. Szczególnie, że to ten odpalany z pochodni. Kłęby dymu zrobiły się naprawdę imponujące, poleciałam więc po aparat, by to uwiecznić. Wzbijający się coraz bardziej w przestworza dym wzbudził jednak mój lekki niepokój, ale jeszcze większy wzbudziła analiza zdjęcia na wyświetlaczu w aparacie, gdzie zobaczyłam, że PTS jest już odwrócony o 180 stopni i płynie znów do brzegu.

Za chwilę na naszym roboczym kanale na radiu rozległ się głos naszego geodety (który był jednym z załogantów owego pojazdu) – że mają mega awarię i prawdopodobnie nie wyjdą z wody. PTS rzeczywiście nie dał rady już wyjechać z wody – silnik zgasł w kłębach dymu kilka metrów od brzegu. Na szczęście maszyna stała już na swoich gąsienicach. Ale emocje dopiero przed nami, bo na radiu rozlega się kolejny komunikat: "dawaj ktoś gaśnicę!" Silnik się pali. W czasie rozładunku prawie każdy chodzi z krótkofalówką, więc wszyscy w stacji ruszyli po gaśnice. Radio znowu się odzywa, że na spokojnie z tymi gaśnicami, bo pali się, ale przestało, także spokojnie. Uff. Nie minęły jednak 2 minuty, kiedy na radiu usłyszeliśmy „Ku**a, akcja szybka! Jaramy się żywym ogniem, jaramy się!”.

Kawaleria ruszyła pędem spod stacji z gaśnicami w garści – do pokonania jakieś pół kilometra po kamieniach. Unimog zaparkowany pod Banachówką ruszył pełnym ogniem zbierając wszystko, co zdążyło już do niego dobiec ze stacji. Kolega wyrwał z hali biegiem z 4-ma gaśnicami (rekord). Ostatecznie nic się nie stało, no może poza tym, że wiadomo było, że mamy jednego PTSa mniej. Ściągnęliśmy ładunek z pierwszego PTSa i ten pojechał wyciągać spalonego kolegę na brzeg. Nie muszę wspominać, że wyciąganie radzieckiej amfibii z wody, to nie takie hop-siup. Chłopaki trochę się musieli z tym naszarpać. Na tym jednak nie koniec atrakcji.

Następnego dnia od rana ruszyliśmy z dalszym rozładunkiem – mieliśmy tylko jednego PTS, więc wiedzieliśmy już, że wszystko potrwa dłużej. Nie wiedzieliśmy tylko, że to będzie dużo dłużej -  przy wyjeżdżaniu z wody na brzeg spadła lewa gąsienica. PTS załadowany paletami (to był pierwszy kurs tego dnia) utknął na kamiennej skarpie tuż przy brzegu i to jeszcze bokiem (patrz zdjęcie). Żeby nie było za łatwo, wysiadło też sprzęgło i pompa wody, a na brzegu zaczął się niezły przybój...
Mówiąc krótko - MASAKRA.
Chłopaki ruszyły do akcji naprawczej, która miała potrwać blisko 2 doby… W czasie, kiedy oni walczyli z PTSem, ja pakuję plecak i razem z Asią i Wojtkiem ruszamy na Horyzonta – płyniemy do Longier! Ale o wizycie w stolicy Svalbardu będzie w osobnym poście. Na razie zostawiam Was z już historycznymi zdjęciami z tego pechowego rozładunku i PTSa w ogniu.

 

Na ten przykład, można się wskrzesić w internetach, bo minął już miesiąc od mojego ostatniego wpisu... Arktyka jeszcze mnie nie pochłonęła, mimo wiatrów, deszczy i bliskich spotkań z niedźwiedziem polarnym. Żyję i gram dalej w polarną przygodę! :) Kilka dni temu, stuknęły też 3 miesiące odkąd zamieszkałam na Spitsbergenie – toż to cały kwartał! Kwartał pełen emocji, wielu wrażeń i cennych lekcji.

Już o tym wspominałam, ale lato przeminęło w zatrważającym tempie. Jest lipiec, mrugasz i jest już październik. W sumie… można powiedzieć, że minął dopiero jeden dzień z hakiem ;)

... od 3 dni. I wyje, i tłucze niczym w bloku grozy tylko, że rzeczy jeszcze nie spadają z półek. Nie oznacza to natomiast, że nie wędrują po okolicy, bo wędrują ;) Wczoraj np. goniliśmy schodki od klatki meteorologicznej, które postanowiły się wybrać na spacer z beczką po paliwie. Dzisiaj musieliśmy ustawić budę Ragny na miejscu, bo przez noc się trochę przemieściła (ciekawe czy Ragna była wtedy w środku :P).  To wszystko dzieło wschodniego wiatru, który towarzyszy nam od kilku dni i trochę utrudnia życie. Oceanograf nie może wypłynąć na pomiary, geodeta siedzi na bazie, rozpakowało nam palety z folii… Na brzegu nawaliło już tyle lodu (i ciągle dopycha nowy), że nawet nie możemy zmierzyć temperatury wody, bo nie da się do niej dotrzeć. Aura za oknem na razie skutecznie blokuje też przyjazd delegacji dyrektorów z IGFu (to akurat nas nie smuci, hehe). Jednak mając w perspektywie, że jutro w nocy do naszego fiordu powinien zawitać Horyzont (którym prawdopodobnie aktualnie miota jak szatan na morzu) deszczowa wiatroda to duże zmartwienie.

Czekamy więc na rozwój wypadków. Może się okazać, że Horyzont przypłynie później – zależy jak bardzo będzie nim miotać. Może się okazać, że przypłynie terminowo, ale stanie na kotwicy gdzieś daleko w fiordzie – wtedy cała akcja rozładunku będzie wstrzymana. Może Wam się wydawać, że to wszystko żaden problem – przecież można poczekać dzień, dwa, tydzień… niby tak, ale logistyka jest tu dużo bardziej złożona. Horyzont nie tylko wiezie nasze zapasy, ale robi też za transport dla ekip wracających z Hornsundu do Polski (samolotem z Longier), zabiera też ludzi którzy przylatują do Longier, poza tym jeszcze trzeba załadować paliwo (bo norweski tankowiec, który miał nam je przywieźć się popsuł) i inne rzeczy. Opóźnienia oznaczają przebukowania biletów, konieczność noclegów w Longier czy u nas w stacji (dla ekip „gościnnych”), zmiany urlopów, itp. Itd. Chociaż tak naprawdę, dla osób, które tu przyjeżdżają, nie jest to nic nadzwyczajnego. Tak tu jest i każdy trochę się z tym liczy. Jak wieje, to zamówiony speedboat nie przypłynie i możesz na niego czekać dzień, dwa albo i tydzień, i w drugą stronę to samo. Uroki podróżowania na Spitzu.

Być może ciekawi Was, a ileż to w takim razie może wiać za naszym oknem. Otóż wieje średnio 15-20 m/s, a w porywach do 31 m/s. Kto szybko przelicza jednostki, ten wie, że 31 m/s to ponad 110 km/h – czyli trochę wieje ;) W Polsce takie wiatry wzbudzają już niezłe emocje, tutaj natomiast… dzień jak co dzień :) Co prawda, jeśli do tych 110 km dorzucicie deszcz, który towarzyszy nam od wczoraj, to jest w sumie mało przyjemnie. Kiedy wychodzę po deszczomierz (dzisiaj akurat mam dyżur meteo) to trochę mnie te porywy przesuwają w różnych nieoczekiwanych kierunkach. Biorąc pod uwagę, że zimą potrafi wiać tutaj ze 2x mocniej, zaczynam się zastanawiać, żeby chłopaki mi założyli jakieś poręcze, co by mnie nie zwiało :P

 

Tymczasem idę się uzbroić, bo zaraz obserwacja i muszę dotrzeć do termometru, który mierzy temperaturę na głębokości 1 m. A Wam życzę szczęśliwej wiatrody! :)