Zaczęło się! Dzisiaj rano, za stacyjnym oknem zaparkował Horyzont II. Na pokładzie ekipa 41 Wyprawy Polarnej - zwarta i gotowa do boju. Tym samym rozpoczął się przedostatni odcinek naszego polarnego serialu pt. rozładunek i przekazanie stacji. Na razie ruszył rozładunek i to w wersji kombo, bo poza zapasami i wyposażeniem, przypłynęło też paliwo. W związku z powyższym wszystkie ręce na pokład! Ja cały dzień siedzę w stacji, bo tak się złożyło, że akurat dzisiaj wypadł mi dyżur stacyjny. Cały czas siedzę przy radiu i przekazuję dalej komunikaty, bo a to potrzebny ktoś na dole, a to trzeba kogoś zmienić na pontonie, ktoś jest pilnie potrzebny gdzieś, itd.

Ponieważ warunki pogodowe na razie sprzyjają, to działamy do oporu, ile siły w obu ekipach. Jeśli wszystko uda się przeprowadzić planowo, to 8 lipca wsiadamy na Horyzonta i odpływamy do Gdyni. I to będzie już ostatni odcinek tej opowieści.

Tymczasem, do boju!

Zanim sobie pojeździsz, najpierw musisz dojść :)

Ponieważ zaraz przyjdzie się wyprowadzić z mojej polarnej pieczary, to jest okazja by Wam ją zaprezentować. Zanim tu przyjechałam wszyscy, z którymi rozmawiałam zadawali mi masę pytań. Część z nich dotyczyło warunków mieszkalnych. Niektórzy zastanawiali się czy nie przyjdzie mi mieszkać w iglo i czy nie trzeba będzie korzystać z toalety na „łonie natury”. Czas rozwiać te wątpliwości – zapraszam do mojego polarnego apartamentu, zwanego u nas  zwyczajowo pieczarą 
Pieczara, budzi grozę… ale przecież w Arktyce szaleje groza polarna, wszędzie śnieg, lód, zimno, porywiste wiatry. Jak nie zamarzniesz, ani nic sobie nie odmrozisz, to masz jeszcze szansę dokonać swego żywota w paszczy niedźwiedzia polarnego. Ewentualnie, w drodze osobliwego przypadku mogą stratować Cię renifery albo może Cię dziabnąć wściekły lis polarny. A, albo możesz oszaleć w czasie nocy polarnej…  ale wróćmy do meritum.

Pieczara polarnika nie jest duża – jak mawiają, „ciasne, ale własne”. Tak też jest i w tym przypadku. Każdy zimownik od momentu przekroczenia progu stacji ma przydzielony swój mały pokoik. Pieczary zasadniczo kojarzą nam się z ciemnościami, jednak w przypadku pieczary polarnika mamy do czynienia z wersją DELUXE – każda ma okienko na świat :) Można zatem mieć pieczarę z widokiem na fiord lub na nasze „wewnętrzne podwórko”, czyli głównie na agregatornię z górami w tle. Mnie się trafiła pieczara z widokiem na fiord – dzięki temu mam podgląd on-line na ruch morski w naszej zatoce, jak i lotniczy, ponieważ przy brzegu zawsze lądują śmigłowce.

Co dalej? W mojej pieczarze sypiam na Olku (hehe, z resztą nie tylko ja ;) Olek jest nie tylko wygodny ale i ma bogate wnętrze – to dlatego, że służy za rodzaj szafy poziomej i to dosyć pojemnej. Tapczan Olek, bo o nim mowa, jest przyjacielem każdego polarnika. W kwestii przechowywania, to w każdym pokoiku jest też całkiem pojemna szafa oraz biurko, ah no i półeczki. Dużo półeczek. W ogóle pieczary, chociaż małe, są jednak bardzo pojemne. Zmieścicie tutaj zawartość dwóch 120l beczek, jakiś 3 dużych kartonów i jeszcze będzie trochę miejsca na inne wynalazki. Całość pieczary wyłożona jest drewnianą boazerią, a meble są sosnowe, więc wnętrze jest przytulne i ciepłe. Całość ogrzewa elektryczny grzejnik, który chociaż ustawiony jest na „ręczne” sterowanie temperaturą, to i tak działa jak chce. W związku z tym czasem budzisz się w tropikach, a czasem z oszronionymi brwiami... Zapomniałam dodać, że pieczary są też przewiewne – na początku zimowania cyrkulacja wiatrowa skutecznie zaczesywała mi włosy w czasie snu. Jednak polarnik to zaradna bestia – 3 opakowania opaski jałowej rozwiązało ten problem :) Zasadniczo nowa generacja pieczar to już zupełny luksus w kwestiach komfortu termicznego. Co prawda nadal występuje stratyfikacja – pod sufitem upał, a przy podłodze przymrozek. Można sobie odmrozić kopytka w tym samym czasie gotując mózg, ale to już nie to co kiedyś. Tak się złożyło, że poznałam lokatora mojego pokoju sprzed kilku wypraw. Za jego czasów, w pieczarze na podłodze przy łóżku potrafiła pojawiać się kupka szronu i śniegu…

Pieczara sprzyja też integracji z innymi polarnikami – ściany są tak cienkie, że może obudzić Cię bekający sąsiad (znane są takie przypadki), a mnie – Ruscy, zawsze nadający przez radio w środku nocy (za ścianą mam pokój radiowy). Z drugiej strony, jak chcesz się z kimś umówić na film, to nie musisz wychodzić z pokoju  Można podejmować też gości – w pieczarze bez problemu mieści się 13 osób i jeszcze jest zapas.

Najważniejsze zaś z tego wszystkiego jest to, że masz swoją pieczarę, a w niej swoje łóżko i ciepły wełniany kocyk. Możesz ją sobie urządzić po swojemu, możesz tutaj mieć bałagan… Możesz się w niej zakokonić i nikt ci nie będzie przeszkadzał (chyba, że Ruscy albo bekający sąsiad – ten na szczęście nie jest mój). Muszę Wam powiedzieć, że bardzo lubię moją pieczarę i trochę szkoda, że za 2 tygodnie trzeba się będzie z niej wyprowadzić… ale taka kolej rzeczy :)

Zaraz połowa czerwca, czyli można by rzec, że lato "za pasem". Sądząc po doniesieniach prognoz pogody w Polsce raczej ciepło, żeby nie powiedzieć upalnie. Tymczasem na Spitsbergenie... na przykład wczoraj wieczorem było tak:

 A dzisiaj już tak:

Dzisiaj to w ogóle upały, +3,5°C! Szaleństwo :) Poszłam na spacer w koszulce z krótkim rękawkiem i było mi CIEPŁO. Serio. Biorąc powyższe pod uwagę, zaczynam się zastanawiać czy chciałabym, żeby przywitało nas słońce w Gdyni. Jeśli przy arktycznym słońcu i temperaturze +3,5 jest upał, to +20 może mnie zabić :O Rozważam też, czy nie spakować do chłodni na statku trochę śniegu i lodu - będę się okładać w razie czego ;) A może Wy macie jakieś lepsze propozycje? :)

Pozdrawiam Was Gorąco z Arktyki!

 

 

Stało się, mrożone kopytka naprawdę zamarzły. Mea culpa.
Ale przyszła wiosna, śnieg się topi, ziemia rozmarza, czas więc i rozmrozić kopytka.
Najpierw nie miałam weny, a potem przyjechali wiosennicy i już nie miałam czasu… a teraz… Teraz patrzę na kalendarz i oczom nie wierzę – za 21 dni (DNI! Tak! Nie tygodni, ani nie miesięcy!) za oknem pojawi się Horyzont II. Ruszył zegar z odliczaniem. Zaczynają się myśli o powrocie. Za jakieś 3 tygodnie trzeba będzie zacząć się pakować, a nie będzie prosto – rzeczy przybyło, a część kartonów poszła z dymem w spalarni. Trzeba będzie opuścić przytulną pieczarę polarnika i przenieść się na „letnie” salony.
I muszę Wam powiedzieć, że to wszystko jest BARDZO DZIWNE. Przecież miałam tu siedzieć ponad ROK – a to już? Koniec? Jak to? Przecież jeszcze tyle nie zrealizowanych planów i pomysłów, jeszcze tyle miejsc do odwiedzenia. Może tylko jak patrzę w lustro to jakoś więcej włosia, co może sugerować znaczny upływ czasu, ale przecież na zimę trzeba mieć więcej futra, bo zimno. 
Za oknem coraz cieplej i coraz bardziej kolorowo. Śnieg znika w oczach, tundra rozmarza… a ja rozmrażam Mrożone Kopytka. Czy da się je zjeść czy wyjdzie kopytkowa pulpa? Zobaczymy.

Marzec pojawił się znienacka… słońce zagląda mi do okna, oświetlając naszą arktyczną krainę. We wtorek przed stacją wylądowało śmigło – to śmigło, o którym pisałam w grudniu, że kolejne dopiero na wiosnę…  tak, to JUŻ. Świąteczna wizyta księdza oraz dostawa odrobiny świeżych produktów – chyba każdy marzył już trochę o pomidorze, świeżym ogórku albo jabłku. Wtorkowa wizyta była też „oficjalnym” otwarciem sezonu gości na naszej stacji. Chociaż nieoficjalnie, sezon rozpoczęła w lutym norweska straż przybrzeżna (o czym za chwilę).

Gości, czyli tzw. wiosenników przywitamy już na początku kwietnia, kiedy to powinna pojawić się pierwsza ekipa badawcza, która zostanie z nami przez kilka tygodni. Tym samym zakończymy okres „izolacji”, a na stacji zacznie się ruch, wzmoży się gwar, pojawią się nowe twarze, nowe historie. A my już nie będziemy mieć całej stacji tylko dla siebie... Co zrobić, nasz czas tutaj powoli zmierza ku końcowi… zostały raptem 4 miesiące…

Także we wtorek na stacji zawitali goście, warzywa, owoce i poczta. Jak przebiegła wizyta? Nie wiem, ponieważ goście zdążyli wysiąść ze śmigłowca, a ja z naszym geodetą do niego wskoczyliśmy, by polecieć do szpitala w Longyearbyean. Do mnie przyplątała się jakaś dziwna skórna zaraza (co to nikt nie wie, co to), a Kuba złamał 2 żebra wpadając do szczeliny na lodowcu (to wiemy dzięki wizycie). Obejrzeli nas i odesłali śmigłowcem na stację – będziemy żyć ;) A lot śmigłem nad Spitsbergenem? Bezcenny :)

Wracając do nieoficjalnego rozpoczęcia sezonu w wykonaniu Kystvakt. W lutym „prawie” odwiedziła nas norweska straż przybrzeżna. Prawie, bo wpłynęli do naszego fiordu żeby przeczekać wyjątkowo kiepską pogodę, jaka szalała na morzu, ale nie zeszli na ląd ze względu na fale w fiordzie. Plan był taki, że skoro muszą stać w fiordzie, to wpadną na stację na kawę (a ja standardowo negocjowałam możliwość zwiedzenia ich okrętu ;). W trakcie „umawiania się” na wizytę zapytali czy czegoś nie potrzebujemy, na co ja, że nie pogardzilibyśmy świeżymi warzywami i owocami. Chłopaki powiedzieli, że zobaczą, co da się zrobić. Próbowali dwa dni, ale fale przy brzegu były na tyle duże, że nie odważyli się zdesantować na brzeg. My tu w stacji z kawą i świeżo upieczonym dla nich ciastem, a oni na wodzie z warzywami dla nas... Mimo, że do oficjalnej wizyty nie doszło, to chłopaki z Kystvaktu przekazali nam paczkę z zaopatrzeniem – kochani! Nie tylko było w niej trochę warzyw i owoców, ale też tradycyjne norweskie „rybne ciastka” oraz ciasto upieczone przez oficera od nawigacji :)

Przekazanie „paczki” było małym wyzwaniem, ale z pomocą kombinezonów, lin i bosaków udało się odebrać skrzynię oraz przekazać w podzięce mały prezent od nas dla ekipy na statku. Statek też wart uwagi, bowiem odwiedziła nas jednostka KV Svalbard - patrolowiec i lodołamacz Norweskiej Straży Wybrzeża. Jest to największy norweski okręt pod względem tonażu i jedyny, zdolny do łamania lodu. Udało mi się zrobić, marne, bo marne, ale zdjęcie tej jednostce. Jednak załączam też zdjęcie ze strony Kystvaktu, gdzie można sobie obejrzeć go bardziej szczegółowo.

 

 

Dzisiejszy odcinek sponsoruje niedźwiedź polarny. Dlaczego? Pewnie nie wiecie, ale właśnie dzisiaj, czyli 27-go lutego obchodzimy jego Światowy Dzień. Czy tego dnia oddajemy cześć Białemu Misiowi? Niezupełnie. W tym wszystkim chodzi o to, żeby zwrócić „naszą” uwagę na coraz większe problemy z jakimi borykają się niedźwiedzie polarne w związku z ocieplaniem się klimatu w Arktyce i zmniejszaniem się ilości lodu morskiego. Organizatorem tego „dnia” jest  organizacja pozarządowa Polar Bears International, która jak sama nazwa wskazuje, zajmuje się dzikimi niedźwiedziami polarnymi i ich ochroną (jest to gatunek sklasyfikowany jako narażony na wyginięcie).
W ramach Światowego Dnia Niedźwiedzia Polarnego promowana jest m.in. akcja „Thermostat Challenge” (tłumacząc łopatologicznie: „Wyzwanie termostatu” ;P), która nawołuje do zmniejszania emisji dwutlenku węgla – chociażby przez symboliczne przykręcenie termostatu w domu, pracy czy szkole. Chodzi oczywiście o spowolnienie ocieplania klimatu w Arktyce, gdzie coraz rzadziej zamarzają fiordy i jest coraz mniej lodu morskiego, który jest potrzebny niedźwiedziom polarnym by mogły polować na foki. Brak lodu, a zatem i polowania może skutecznie przyczynić się do zmniejszenia populacji białego misia.

Jak wygląda sytuacja niedźwiedzi polarnych na Svalbardzie?
Zacznijmy od tego, że do 1973 r. w Norwegii można było polować na niedźwiedzie polarne. Według danych z Biura Gubernatora Svalbardu były lata, kiedy łapano (i zabijano) prawie 1000 niedźwiedzi rocznie. W 1973 r. Norwegia objęła niedźwiedzie całkowitą ochroną, co pozwoliło powoli odbudować się populacji. W okresie 2004-2015 ich liczba na Svalbardzie zwiększyła się o ok. 42%, licząc w 2015 r. blisko 1000 sztuk. Obecnie szacuje się, że w rejonie Morza Barentsa żyje ok. 3000 niedźwiedzi polarnych.

Warto też dodać, że od momentu, kiedy gatunek ten został objęty ochroną w Norwegii, za zabicie niedźwiedzia na Svalbardzie grożą surowe kary (wraz z dożywotnim zakazem wjazdu na Svalbard), a każdorazowy przypadek objęty jest szczegółowym dochodzeniem przez Biuro Gubernatora. Jak bardzo szczegółowym? Jeśli nie ma sprawcy, a jest pocisk, to wykonuje się analizy balistyczne, a potem szuka się broni z której został wystrzelony (oblatując wszystkie husy i stacje). Zabicie niedźwiedzia na Svalbardzie jest dozwolone tylko, gdy jest to akt samoobrony.

Co jeśli niedźwiedź zabłąka się do Longyearbyean albo zbyt długo kręci się przy jakiejś stacji? Wzywa się Norwegów, którzy przylatują śmigłowcem, tymczasowo usypiają misia, ładują go do śmigłowca (tak, tak – do środka, widziałam zdjęcia naszych pilotów!) i wywożą daleko na północ. Kiedy tropi się takiego misia z powietrza, nie można go „gonić” – niedźwiedzie biegają bardzo szybko (do 40 km/h), ale tylko na krótkich dystansach. Dłuższy bieg powoduje u nich przegrzanie, a w efekcie śmierć. Możecie mi wierzyć, że kiedy norwescy piloci o tym opowiadają, mają bardzo zatroskany wyraz twarzy i podkreślają, że trzeba uważać, żeby nie zrobić krzywdy miśkom.

Skoro już wspomniałam o helikopterze to białe misie na terenie Svalbardu co roku zliczane są przez Norwegów, którzy odwiedzają też naszą stację. Mam więc cichą nadzieję, że w tym roku na wiosnę również się pojawią i będę mieć okazję z nimi porozmawiać o miśkach.

Na koniec: tutaj możecie sprawdzić, gdzie kręcą się wybrane misie na Svalbardzie:
http://wwfgap.org/tracker/polar-bear/svalbard/

 

Nie wiem jak tam u Was, ale słyszałam, że Polska znalazła się w "okowach mrozu" i młodzież nie pamiętająca zimy stulecia z trwogą obserwuje obniżający się słupek rtęci w termometrze, tudzież stuka z niepokojem w elektroniczną stację pogodową wskazującą liczby daleko na minusie. Nie to, żebym ja pamiętała zimę stulecia, ale znam kogoś kto pamięta ;P
Być może walcząc z falą mrozów z otuchą myślicie sobie: Matko! Taki mróz u nas, to co to dopiero musi być na Spitsbergenie u Anuli! Dobrze, że nas tam nie ma! Uff, uff…
Tymczasem powiem wam, że… do nas (na Spitsbergen znaczy się) te mrozy na szczęście jeszcze nie dotarły :P Tak się składa, że u mnie za oknem jest właśnie +1,5°C i leje się woda. Z nieba. Co oznacza, że znowu zmyje nam resztki śniegu z moreny i trzeba będzie kombinować, żeby przejechać skuterem. Jak ci nie wywieje śniegu, to ci zmyje deszczem. Taka to arktyczna zima właśnie...
Za to fiord wyrabia co chce. Wczoraj dopchało z południa tyle lodu, że chyba pół fiordu było zawalone, a gdybyście chcieli wiedzieć, to nasz fiord ma ok. 8 km szerokości. Także dużo lodu :) Tymczasem dzisiaj rano otwieram oczka i przecieram je z wrażenia, bo po 4 km lodu ani śladu. Fale za to miotają growlerami wielkości PTSa na lewo i prawo. Fotki w załączeniu. Aha, te bryły lodu naprawdę są takie niesamowicie niebieskie – to aż kłuje w oczy jak się na nie patrzy i zupełnie nie trzeba tego kolorować w fotoszopie. Serio.

Jak widzicie, jeśli mieliście w głowie wizję, że deski w stacji trzeszczą od ściskających je arktycznych mrozów to byliście w błędzie! Aktualnie bardziej niż futro przydałby się dobry parasol – paradoksalnie, żadnego nie ma na stacji :) bo po co komu parasol w Arktyce? Taki to srogi klimat ma nasz Hornsund. Prognozy długoterminowe straszą co prawda, że może być uwaga… -16°C – ale kto by tam wierzył długoterminowym? Na pewno nie ja ;)
Niezachęcającą pogodę wykorzystuję na dalsze doprowadzanie kolana do porządku – ostatnio galopuje stacyjnymi korytarzami o kulach [wreszcie mam 4 nogi! Haaa! :D], żeby nie używać tej mojej nóżki co to jest „bardziej”, co by kolano wróciło do normy, a ja do normalnego człeko-chodu. Się zobaczy. W czwartek planuję cud hornsundzki - odrzucę kulę i pójdę przed siebie.
Zakańczam muzycznie - strasznie dużo piosenek z deszczem w tytule pcha się do głowy, ale na dzisiejszą aurę chyba najlepiej pasuje stary klasyk B.J. Thomas i jego  „Raindrops Keep Fallin' On My Head” zwłaszcza, że jak wychodziłam z pokoju to akurat nakapało mi na głowę (jednak dach trochę cieknie), ale nie ma co narzekać :) To siup: