Zaczęło się! Dzisiaj rano, za stacyjnym oknem zaparkował Horyzont II. Na pokładzie ekipa 41 Wyprawy Polarnej - zwarta i gotowa do boju. Tym samym rozpoczął się przedostatni odcinek naszego polarnego serialu pt. rozładunek i przekazanie stacji. Na razie ruszył rozładunek i to w wersji kombo, bo poza zapasami i wyposażeniem, przypłynęło też paliwo. W związku z powyższym wszystkie ręce na pokład! Ja cały dzień siedzę w stacji, bo tak się złożyło, że akurat dzisiaj wypadł mi dyżur stacyjny. Cały czas siedzę przy radiu i przekazuję dalej komunikaty, bo a to potrzebny ktoś na dole, a to trzeba kogoś zmienić na pontonie, ktoś jest pilnie potrzebny gdzieś, itd.

Ponieważ warunki pogodowe na razie sprzyjają, to działamy do oporu, ile siły w obu ekipach. Jeśli wszystko uda się przeprowadzić planowo, to 8 lipca wsiadamy na Horyzonta i odpływamy do Gdyni. I to będzie już ostatni odcinek tej opowieści.

Tymczasem, do boju!

Zanim sobie pojeździsz, najpierw musisz dojść :)

Ponieważ zaraz przyjdzie się wyprowadzić z mojej polarnej pieczary, to jest okazja by Wam ją zaprezentować. Zanim tu przyjechałam wszyscy, z którymi rozmawiałam zadawali mi masę pytań. Część z nich dotyczyło warunków mieszkalnych. Niektórzy zastanawiali się czy nie przyjdzie mi mieszkać w iglo i czy nie trzeba będzie korzystać z toalety na „łonie natury”. Czas rozwiać te wątpliwości – zapraszam do mojego polarnego apartamentu, zwanego u nas  zwyczajowo pieczarą 
Pieczara, budzi grozę… ale przecież w Arktyce szaleje groza polarna, wszędzie śnieg, lód, zimno, porywiste wiatry. Jak nie zamarzniesz, ani nic sobie nie odmrozisz, to masz jeszcze szansę dokonać swego żywota w paszczy niedźwiedzia polarnego. Ewentualnie, w drodze osobliwego przypadku mogą stratować Cię renifery albo może Cię dziabnąć wściekły lis polarny. A, albo możesz oszaleć w czasie nocy polarnej…  ale wróćmy do meritum.

Pieczara polarnika nie jest duża – jak mawiają, „ciasne, ale własne”. Tak też jest i w tym przypadku. Każdy zimownik od momentu przekroczenia progu stacji ma przydzielony swój mały pokoik. Pieczary zasadniczo kojarzą nam się z ciemnościami, jednak w przypadku pieczary polarnika mamy do czynienia z wersją DELUXE – każda ma okienko na świat :) Można zatem mieć pieczarę z widokiem na fiord lub na nasze „wewnętrzne podwórko”, czyli głównie na agregatornię z górami w tle. Mnie się trafiła pieczara z widokiem na fiord – dzięki temu mam podgląd on-line na ruch morski w naszej zatoce, jak i lotniczy, ponieważ przy brzegu zawsze lądują śmigłowce.

Co dalej? W mojej pieczarze sypiam na Olku (hehe, z resztą nie tylko ja ;) Olek jest nie tylko wygodny ale i ma bogate wnętrze – to dlatego, że służy za rodzaj szafy poziomej i to dosyć pojemnej. Tapczan Olek, bo o nim mowa, jest przyjacielem każdego polarnika. W kwestii przechowywania, to w każdym pokoiku jest też całkiem pojemna szafa oraz biurko, ah no i półeczki. Dużo półeczek. W ogóle pieczary, chociaż małe, są jednak bardzo pojemne. Zmieścicie tutaj zawartość dwóch 120l beczek, jakiś 3 dużych kartonów i jeszcze będzie trochę miejsca na inne wynalazki. Całość pieczary wyłożona jest drewnianą boazerią, a meble są sosnowe, więc wnętrze jest przytulne i ciepłe. Całość ogrzewa elektryczny grzejnik, który chociaż ustawiony jest na „ręczne” sterowanie temperaturą, to i tak działa jak chce. W związku z tym czasem budzisz się w tropikach, a czasem z oszronionymi brwiami... Zapomniałam dodać, że pieczary są też przewiewne – na początku zimowania cyrkulacja wiatrowa skutecznie zaczesywała mi włosy w czasie snu. Jednak polarnik to zaradna bestia – 3 opakowania opaski jałowej rozwiązało ten problem :) Zasadniczo nowa generacja pieczar to już zupełny luksus w kwestiach komfortu termicznego. Co prawda nadal występuje stratyfikacja – pod sufitem upał, a przy podłodze przymrozek. Można sobie odmrozić kopytka w tym samym czasie gotując mózg, ale to już nie to co kiedyś. Tak się złożyło, że poznałam lokatora mojego pokoju sprzed kilku wypraw. Za jego czasów, w pieczarze na podłodze przy łóżku potrafiła pojawiać się kupka szronu i śniegu…

Pieczara sprzyja też integracji z innymi polarnikami – ściany są tak cienkie, że może obudzić Cię bekający sąsiad (znane są takie przypadki), a mnie – Ruscy, zawsze nadający przez radio w środku nocy (za ścianą mam pokój radiowy). Z drugiej strony, jak chcesz się z kimś umówić na film, to nie musisz wychodzić z pokoju  Można podejmować też gości – w pieczarze bez problemu mieści się 13 osób i jeszcze jest zapas.

Najważniejsze zaś z tego wszystkiego jest to, że masz swoją pieczarę, a w niej swoje łóżko i ciepły wełniany kocyk. Możesz ją sobie urządzić po swojemu, możesz tutaj mieć bałagan… Możesz się w niej zakokonić i nikt ci nie będzie przeszkadzał (chyba, że Ruscy albo bekający sąsiad – ten na szczęście nie jest mój). Muszę Wam powiedzieć, że bardzo lubię moją pieczarę i trochę szkoda, że za 2 tygodnie trzeba się będzie z niej wyprowadzić… ale taka kolej rzeczy :)

Zaraz połowa czerwca, czyli można by rzec, że lato "za pasem". Sądząc po doniesieniach prognoz pogody w Polsce raczej ciepło, żeby nie powiedzieć upalnie. Tymczasem na Spitsbergenie... na przykład wczoraj wieczorem było tak:

 A dzisiaj już tak:

Dzisiaj to w ogóle upały, +3,5°C! Szaleństwo :) Poszłam na spacer w koszulce z krótkim rękawkiem i było mi CIEPŁO. Serio. Biorąc powyższe pod uwagę, zaczynam się zastanawiać czy chciałabym, żeby przywitało nas słońce w Gdyni. Jeśli przy arktycznym słońcu i temperaturze +3,5 jest upał, to +20 może mnie zabić :O Rozważam też, czy nie spakować do chłodni na statku trochę śniegu i lodu - będę się okładać w razie czego ;) A może Wy macie jakieś lepsze propozycje? :)

Pozdrawiam Was Gorąco z Arktyki!

 

 

Stało się, mrożone kopytka naprawdę zamarzły. Mea culpa.
Ale przyszła wiosna, śnieg się topi, ziemia rozmarza, czas więc i rozmrozić kopytka.
Najpierw nie miałam weny, a potem przyjechali wiosennicy i już nie miałam czasu… a teraz… Teraz patrzę na kalendarz i oczom nie wierzę – za 21 dni (DNI! Tak! Nie tygodni, ani nie miesięcy!) za oknem pojawi się Horyzont II. Ruszył zegar z odliczaniem. Zaczynają się myśli o powrocie. Za jakieś 3 tygodnie trzeba będzie zacząć się pakować, a nie będzie prosto – rzeczy przybyło, a część kartonów poszła z dymem w spalarni. Trzeba będzie opuścić przytulną pieczarę polarnika i przenieść się na „letnie” salony.
I muszę Wam powiedzieć, że to wszystko jest BARDZO DZIWNE. Przecież miałam tu siedzieć ponad ROK – a to już? Koniec? Jak to? Przecież jeszcze tyle nie zrealizowanych planów i pomysłów, jeszcze tyle miejsc do odwiedzenia. Może tylko jak patrzę w lustro to jakoś więcej włosia, co może sugerować znaczny upływ czasu, ale przecież na zimę trzeba mieć więcej futra, bo zimno. 
Za oknem coraz cieplej i coraz bardziej kolorowo. Śnieg znika w oczach, tundra rozmarza… a ja rozmrażam Mrożone Kopytka. Czy da się je zjeść czy wyjdzie kopytkowa pulpa? Zobaczymy.

Marzec pojawił się znienacka… słońce zagląda mi do okna, oświetlając naszą arktyczną krainę. We wtorek przed stacją wylądowało śmigło – to śmigło, o którym pisałam w grudniu, że kolejne dopiero na wiosnę…  tak, to JUŻ. Świąteczna wizyta księdza oraz dostawa odrobiny świeżych produktów – chyba każdy marzył już trochę o pomidorze, świeżym ogórku albo jabłku. Wtorkowa wizyta była też „oficjalnym” otwarciem sezonu gości na naszej stacji. Chociaż nieoficjalnie, sezon rozpoczęła w lutym norweska straż przybrzeżna (o czym za chwilę).

Gości, czyli tzw. wiosenników przywitamy już na początku kwietnia, kiedy to powinna pojawić się pierwsza ekipa badawcza, która zostanie z nami przez kilka tygodni. Tym samym zakończymy okres „izolacji”, a na stacji zacznie się ruch, wzmoży się gwar, pojawią się nowe twarze, nowe historie. A my już nie będziemy mieć całej stacji tylko dla siebie... Co zrobić, nasz czas tutaj powoli zmierza ku końcowi… zostały raptem 4 miesiące…

Także we wtorek na stacji zawitali goście, warzywa, owoce i poczta. Jak przebiegła wizyta? Nie wiem, ponieważ goście zdążyli wysiąść ze śmigłowca, a ja z naszym geodetą do niego wskoczyliśmy, by polecieć do szpitala w Longyearbyean. Do mnie przyplątała się jakaś dziwna skórna zaraza (co to nikt nie wie, co to), a Kuba złamał 2 żebra wpadając do szczeliny na lodowcu (to wiemy dzięki wizycie). Obejrzeli nas i odesłali śmigłowcem na stację – będziemy żyć ;) A lot śmigłem nad Spitsbergenem? Bezcenny :)

Wracając do nieoficjalnego rozpoczęcia sezonu w wykonaniu Kystvakt. W lutym „prawie” odwiedziła nas norweska straż przybrzeżna. Prawie, bo wpłynęli do naszego fiordu żeby przeczekać wyjątkowo kiepską pogodę, jaka szalała na morzu, ale nie zeszli na ląd ze względu na fale w fiordzie. Plan był taki, że skoro muszą stać w fiordzie, to wpadną na stację na kawę (a ja standardowo negocjowałam możliwość zwiedzenia ich okrętu ;). W trakcie „umawiania się” na wizytę zapytali czy czegoś nie potrzebujemy, na co ja, że nie pogardzilibyśmy świeżymi warzywami i owocami. Chłopaki powiedzieli, że zobaczą, co da się zrobić. Próbowali dwa dni, ale fale przy brzegu były na tyle duże, że nie odważyli się zdesantować na brzeg. My tu w stacji z kawą i świeżo upieczonym dla nich ciastem, a oni na wodzie z warzywami dla nas... Mimo, że do oficjalnej wizyty nie doszło, to chłopaki z Kystvaktu przekazali nam paczkę z zaopatrzeniem – kochani! Nie tylko było w niej trochę warzyw i owoców, ale też tradycyjne norweskie „rybne ciastka” oraz ciasto upieczone przez oficera od nawigacji :)

Przekazanie „paczki” było małym wyzwaniem, ale z pomocą kombinezonów, lin i bosaków udało się odebrać skrzynię oraz przekazać w podzięce mały prezent od nas dla ekipy na statku. Statek też wart uwagi, bowiem odwiedziła nas jednostka KV Svalbard - patrolowiec i lodołamacz Norweskiej Straży Wybrzeża. Jest to największy norweski okręt pod względem tonażu i jedyny, zdolny do łamania lodu. Udało mi się zrobić, marne, bo marne, ale zdjęcie tej jednostce. Jednak załączam też zdjęcie ze strony Kystvaktu, gdzie można sobie obejrzeć go bardziej szczegółowo.

 

 

Dzisiejszy odcinek sponsoruje niedźwiedź polarny. Dlaczego? Pewnie nie wiecie, ale właśnie dzisiaj, czyli 27-go lutego obchodzimy jego Światowy Dzień. Czy tego dnia oddajemy cześć Białemu Misiowi? Niezupełnie. W tym wszystkim chodzi o to, żeby zwrócić „naszą” uwagę na coraz większe problemy z jakimi borykają się niedźwiedzie polarne w związku z ocieplaniem się klimatu w Arktyce i zmniejszaniem się ilości lodu morskiego. Organizatorem tego „dnia” jest  organizacja pozarządowa Polar Bears International, która jak sama nazwa wskazuje, zajmuje się dzikimi niedźwiedziami polarnymi i ich ochroną (jest to gatunek sklasyfikowany jako narażony na wyginięcie).
W ramach Światowego Dnia Niedźwiedzia Polarnego promowana jest m.in. akcja „Thermostat Challenge” (tłumacząc łopatologicznie: „Wyzwanie termostatu” ;P), która nawołuje do zmniejszania emisji dwutlenku węgla – chociażby przez symboliczne przykręcenie termostatu w domu, pracy czy szkole. Chodzi oczywiście o spowolnienie ocieplania klimatu w Arktyce, gdzie coraz rzadziej zamarzają fiordy i jest coraz mniej lodu morskiego, który jest potrzebny niedźwiedziom polarnym by mogły polować na foki. Brak lodu, a zatem i polowania może skutecznie przyczynić się do zmniejszenia populacji białego misia.

Jak wygląda sytuacja niedźwiedzi polarnych na Svalbardzie?
Zacznijmy od tego, że do 1973 r. w Norwegii można było polować na niedźwiedzie polarne. Według danych z Biura Gubernatora Svalbardu były lata, kiedy łapano (i zabijano) prawie 1000 niedźwiedzi rocznie. W 1973 r. Norwegia objęła niedźwiedzie całkowitą ochroną, co pozwoliło powoli odbudować się populacji. W okresie 2004-2015 ich liczba na Svalbardzie zwiększyła się o ok. 42%, licząc w 2015 r. blisko 1000 sztuk. Obecnie szacuje się, że w rejonie Morza Barentsa żyje ok. 3000 niedźwiedzi polarnych.

Warto też dodać, że od momentu, kiedy gatunek ten został objęty ochroną w Norwegii, za zabicie niedźwiedzia na Svalbardzie grożą surowe kary (wraz z dożywotnim zakazem wjazdu na Svalbard), a każdorazowy przypadek objęty jest szczegółowym dochodzeniem przez Biuro Gubernatora. Jak bardzo szczegółowym? Jeśli nie ma sprawcy, a jest pocisk, to wykonuje się analizy balistyczne, a potem szuka się broni z której został wystrzelony (oblatując wszystkie husy i stacje). Zabicie niedźwiedzia na Svalbardzie jest dozwolone tylko, gdy jest to akt samoobrony.

Co jeśli niedźwiedź zabłąka się do Longyearbyean albo zbyt długo kręci się przy jakiejś stacji? Wzywa się Norwegów, którzy przylatują śmigłowcem, tymczasowo usypiają misia, ładują go do śmigłowca (tak, tak – do środka, widziałam zdjęcia naszych pilotów!) i wywożą daleko na północ. Kiedy tropi się takiego misia z powietrza, nie można go „gonić” – niedźwiedzie biegają bardzo szybko (do 40 km/h), ale tylko na krótkich dystansach. Dłuższy bieg powoduje u nich przegrzanie, a w efekcie śmierć. Możecie mi wierzyć, że kiedy norwescy piloci o tym opowiadają, mają bardzo zatroskany wyraz twarzy i podkreślają, że trzeba uważać, żeby nie zrobić krzywdy miśkom.

Skoro już wspomniałam o helikopterze to białe misie na terenie Svalbardu co roku zliczane są przez Norwegów, którzy odwiedzają też naszą stację. Mam więc cichą nadzieję, że w tym roku na wiosnę również się pojawią i będę mieć okazję z nimi porozmawiać o miśkach.

Na koniec: tutaj możecie sprawdzić, gdzie kręcą się wybrane misie na Svalbardzie:
http://wwfgap.org/tracker/polar-bear/svalbard/

 

Nie wiem jak tam u Was, ale słyszałam, że Polska znalazła się w "okowach mrozu" i młodzież nie pamiętająca zimy stulecia z trwogą obserwuje obniżający się słupek rtęci w termometrze, tudzież stuka z niepokojem w elektroniczną stację pogodową wskazującą liczby daleko na minusie. Nie to, żebym ja pamiętała zimę stulecia, ale znam kogoś kto pamięta ;P
Być może walcząc z falą mrozów z otuchą myślicie sobie: Matko! Taki mróz u nas, to co to dopiero musi być na Spitsbergenie u Anuli! Dobrze, że nas tam nie ma! Uff, uff…
Tymczasem powiem wam, że… do nas (na Spitsbergen znaczy się) te mrozy na szczęście jeszcze nie dotarły :P Tak się składa, że u mnie za oknem jest właśnie +1,5°C i leje się woda. Z nieba. Co oznacza, że znowu zmyje nam resztki śniegu z moreny i trzeba będzie kombinować, żeby przejechać skuterem. Jak ci nie wywieje śniegu, to ci zmyje deszczem. Taka to arktyczna zima właśnie...
Za to fiord wyrabia co chce. Wczoraj dopchało z południa tyle lodu, że chyba pół fiordu było zawalone, a gdybyście chcieli wiedzieć, to nasz fiord ma ok. 8 km szerokości. Także dużo lodu :) Tymczasem dzisiaj rano otwieram oczka i przecieram je z wrażenia, bo po 4 km lodu ani śladu. Fale za to miotają growlerami wielkości PTSa na lewo i prawo. Fotki w załączeniu. Aha, te bryły lodu naprawdę są takie niesamowicie niebieskie – to aż kłuje w oczy jak się na nie patrzy i zupełnie nie trzeba tego kolorować w fotoszopie. Serio.

Jak widzicie, jeśli mieliście w głowie wizję, że deski w stacji trzeszczą od ściskających je arktycznych mrozów to byliście w błędzie! Aktualnie bardziej niż futro przydałby się dobry parasol – paradoksalnie, żadnego nie ma na stacji :) bo po co komu parasol w Arktyce? Taki to srogi klimat ma nasz Hornsund. Prognozy długoterminowe straszą co prawda, że może być uwaga… -16°C – ale kto by tam wierzył długoterminowym? Na pewno nie ja ;)
Niezachęcającą pogodę wykorzystuję na dalsze doprowadzanie kolana do porządku – ostatnio galopuje stacyjnymi korytarzami o kulach [wreszcie mam 4 nogi! Haaa! :D], żeby nie używać tej mojej nóżki co to jest „bardziej”, co by kolano wróciło do normy, a ja do normalnego człeko-chodu. Się zobaczy. W czwartek planuję cud hornsundzki - odrzucę kulę i pójdę przed siebie.
Zakańczam muzycznie - strasznie dużo piosenek z deszczem w tytule pcha się do głowy, ale na dzisiejszą aurę chyba najlepiej pasuje stary klasyk B.J. Thomas i jego  „Raindrops Keep Fallin' On My Head” zwłaszcza, że jak wychodziłam z pokoju to akurat nakapało mi na głowę (jednak dach trochę cieknie), ale nie ma co narzekać :) To siup:

 

A jak, bywało i tak, również tutaj, na zmrożonej wieloletnią zmarzliną ziemi Svalbardu ;)
W telewizji Igrzyska w Ping-czang-czong (czy jakoś tak), a polskie polarnictwo ma w pakiecie 7 kanałów Eurosportu, toteż jakąś dziwną i nikomu nie znaną siłą rzeczy, często ostatnio losujemy olimpijskie kanały. Efekt jest taki, że z zadziwieniem odkrywamy nowe konkurencje i siły rządzące sportami olimpijskimi. Okazuje się, że można być mistrzem w zjeżdżaniu po muldach, a na saneczkach można jeździć zarówno głową, jak i nogami do przodu (mimo notorycznego przekraczania mety w ten wyszukany sposób wszyscy zawodnicy jeszcze żyją), a na dodatek zarówno pojedynczo, jak i w parach, a do tego z podziałem na kobiety i mężczyzn. W sumie może jest też oddzielna konkurencja dla par mieszanych, ale jeszcze nie trafiliśmy na taką transmisję. Nadal próbujemy rozgryźć, o co chodzi w curlingu i szacujemy ile czasu zajęłoby nam mycie podłóg w stacji, gdybyśmy szczotowali je z prędkością olimpijskich mistrzów lodowej szczotki.

Zimowe konkurencje inspirują nas też do rozważań nad organizacją własnych zimowych zawodów. Co prawda nie mamy saneczek, ale w sumie ostatnio Qba wymienia brodziki na stacji, co brzmi bardzo kusząco w kontekście zjazdowym... ;P
Oczywiście byłoby nudno, gdybyśmy nie mieli na Igrzyskach też "swoich" zawodników, którym gorąco kibicujemy oraz przeżywamy ich sukcesy i porażki.  Poza polską reprezentacją, mamy swoich faworytów z innych państw (każdy ma swoje państwo - co by duch rywalizacji nie zginął). Mój reprezentant to Akwasi Frimpong – saneczkarz z Ghany (to jedyny zawodnik z tego kraju! :)). Niestety w czasie konkursu ewidentnie jego sanki miały płozy stępione od trenowania jazdy po afrykańskich piaskach, bo Akwasi skończył z wynikiem plasującym go pod koniec 30tki. Nie był jednak ostatni! Ha! :D A poza tym miał najładniejszy kostium i kask, więc w sumie nie było tak źle. Trzymam za niego kciuki za 4 lata :)

Sporty zimowe w TV, a za oknem śnieg i coraz jaśniej. Nie trzeba było więc długo czekać, aby nasza polarna reprezentacja ruszyła na podbój hornsundzkich stoków. Jako młody padawan narciarstwa pobrałam wstępne nauki od certyfikowanej Mistrzyni Joanny i ruszyłam na stoki szlifować nowo nabyte umiejętności. Moja błyskotliwa olimpijska kariera narciarska zaczęła się szybko i równie szybko się zakończyła. Gdyby Krasulka nie jeździła, to by nóżki nie… skręciła. A dokładnie chyba lekko skręciłam sobie lewe kolano :/ Co zrobić, powiadają, że jak się nie przewrócisz, to się nie nauczysz. To w sumie już coś powinnam umieć :P niestety, mimo, że ogólnie jestem całkiem elastyczną istotą, to nawet ja po doczepieniu do kopytek dwóch dech staję się podatna na wypadki. Zwłaszcza jak kopytka rozjeżdżają się w różne strony :O Było o dwa upadki za daleko… a teraz radośnie kuśtykam po stacji w ortezie, okładając kolano lodem [tego akurat tutaj nie brakuje, haha :)] i mam nadzieję, że wkrótce będę mogła wrócić na stok...
Trzymajcie kciuki za szybką regenerację!



... a tu skręcone kopytko :(

Dokładnie 12.02.2018, czyli w poniedziałek, mieliśmy wreszcie pierwszy wschód słońca. Co prawda pierwsze promienie słońca zobaczył tylko nasz Oceanograf, który postanowił wdrapać się na Fugla, gdy w tym samym czasie „na dole” szalała mgła i chmury. Jednak prawie 600 m wyżej można było cieszyć się przez chwilę słonkiem, co Łukasz uwiecznił na zdjęciu (patrz poniżej).

Noc polarna towarzyszyła nam przez 3 miesiące – mnie osobiście nie przeszkadzała i generalnie bardzo dobrze się czułam w tym czasie. Jedyny dyskomfort w czasie nocy, jaki odczułam to lekki stres, kiedy zastanawiałam się czy te dwa świecące w ciemności punkciki to oczy lisa czy misia… Zwłaszcza kiedy czasem samotnie trzeba było wybrać się nieopodal Banachówki na pomiar temperatury wody. Poza tym? Szafa gra. Jakaś odmiana, nowe warunki, nowe odczucia. Chociaż nie da się ukryć, że teraz kiedy już o 8 rano jest nieco jaśniej, a o 10 jasno, to jest dużo przyjemniej. Jako nocny marek lubię noc, ale nie oszukujmy się, o ile nie cierpisz na światłowstręt, to  jednak co światło to światło ;) Można już iść na spokojnie tu czy tam, co nie oznacza, że bez czujności (misie potrafią pojawić się zupełnie nieoczekiwanie) i przynajmniej człowiek widzi, czy ta dziwna górka to śnieg czy kupa futra. Wczoraj słońce wyszło już całkiem na dobre i można było sobie przypomnieć, co to znaczy być oślepionym słońcem. Oczywiście pokuśtykałam (tak, tak...) by uwiecznić ten widok:

Wracając jeszcze do nocy, to generalnie wydaje mi się, że nasza ekipa dosyć dobrze zniosła te 3 miesiące ciemności. Chociaż nie wszystkim była ona tak obojętna jak mnie. Niektórym trochę doskwierał brak światła (trudno to opisać, ale po prostu było im z tym „źle”), inni zdecydowanie więcej spali i mieli mniej energii. Nikt „nie zwariował”… to stwierdzenie może wydawać się wam śmieszne, ale rzadko, bo rzadko, ale zdarzało się, że niektórzy zimownicy psychicznie bardzo źle znosili ten okres. Stąd też w zasobach stacyjnego ambulatorium mamy leki np. na łagodzenie stanów lękowych itp. Cytując Grę o Tron "Because the night is dark and full of terrors"...
Teraz przed nami całkiem „normalny” okres. Normalny w takim sensie, że będziemy mieć podział na dzień i noc, chociaż ten pierwszy szybko będzie przejmował kontrolę nad drugim. Dnia będzie nam teraz sukcesywnie przybywać aż do ok. 21 kwietnia, kiedy znowu zapanuje dzień polarny i ciemności trzeba będzie szukać za pomocą grubych rolet albo na dnie szafy.

Teraz z jednej strony cieszymy się promieniami słońca, a z drugiej możemy jeszcze podziwiać nocne zorze. Kilka dni temu była naprawdę piękna zorza i wreszcie udało mi się zrobić jakieś przyzwoite zdjęcia (to też trochę zasługa Asi, która pożyczyła mi swój szerokokątny i jasny obiektyw), efekty poniżej:

 

 

Jak wspomniałam wielokrotnie, czas w Hornsundzie mija błyskawicznie. Jak to wygląda w praktyce? Rytm codziennego życia wyznacza dzwon na śniadanie i obiad – odpowiednio o 8:00 i 14:00. Dodatkowo jeśli o 8 nie dzwonił dzwon, a po obiedzie jest deser (tak było latem, jak byli kucharze; my jesteśmy leniwce i nie chce się nam za bardzo piec ciast…) – to zdecydowanie oznacza niedzielę albo… święto wolne od pracy. Tak, tak, mamy tu takie :)
Polarną czasoprzesteń porządkują nieco dyżury stacyjne, a w moim przypadku również dyżury meteo – o tym za chwilę. Latem nieustający dzień polarny skutecznie kasował podział na dzień i noc. Ma to oczywiście swoje plusy – nagle łapiesz się na tym, że idąc na spacer na lodowiec o 20:00, nie musisz brać ze sobą czołówki, bo raczej szybko się nie ściemni ;) Z drugiej strony wszystko zlewa się w jedno i jesteśmy, jak dzieci zagubione w czasie – każdy ma problem, żeby określić jaki jest dzień tygodnia i która godzina.  Czy dziś jest środa czy piątek? Wewnętrzna potrzeba uporządkowania czasu i przestrzeni sprawia, że nagle używamy zegarków, a na pulpicie w komputerze włączony jest kalendarz pokazujący datę i dzień tygodnia. To i tak niewiele daje, uwierzcie mi na słowo.

Mesa i nasze "okno" na świat z pozycji kanapy - w najbliższym czasie życiem będzie kierować grafik olimpijski ;)

Kolejny „porządek” jaki jest tutaj zaburzony to podział na tzw. pracę i dom oraz na dni robocze i weekendy. Mieszkamy w pracy i pracujemy w domu. W praktyce oznacza to, że po śniadaniu możesz w zasadzie iść spać dalej, a w środku nocy wstajesz, bo właśnie przypłynął statek z ładunkiem, który trzeba rozładować. Jak jest pogoda to idziesz w teren w piątek, sobotę i niedzielę, bo w poniedziałek może być kolaps i już nic nie uda ci się zrobić. Poza tym, nie masz problemu żeby spotkać się ze znajomymi po pracy, bo ciągle są gdzieś w okolicy (np. zalęgli się w Twoim pokoju). Nie musisz się też martwić, że zamkną ci sklep, a w domu czeka na ciebie pusta lodówka – tu lodówka zawsze jest pełna, a jeśli czegoś ci brak to zazwyczaj wystarczy przejść się do odpowiedniego magazynu… Oczywiście to ostatnie działa najlepiej zaraz po rozładunku Horyzonta, bo im dalej w las tym… nie ma po co chodzić ;)

Grafik dyżurów na luty - mnie został już tylko jeden :)

Latem, wyznacznikiem czasu były kolejne odcinki najnowszego sezonu „Gry o Tron” – tak, mamy satelitę i dużo programów TV (tak dużo, że nie ma czego oglądać ;). Emisja kolejnych odcinków, powodowała nagłe zapełnienie mesy prawie po brzegi. Potem chłopaki wynaleźli sobie „Złomowisko”, które również stało się wyznacznikiem dni tygodnia. Bo jeśli dziś jest nowy odcinek „Złomowiska” to przecież musi być środa. I tak dalej… W sumie teraz, kiedy już jesteśmy sami na stacji, seriale dalej stanowią pewien wyznacznik czasu, ale już mniej.
Kolejną jednostką świadczącą o upływie czasu są wspomniane dyżury stacyjne. Jest nas 10 osób, a miesiąc ma średnio 30 dni – siłą rzeczy wychodzi, że co 10 dni dyżuruje, nie kto inny, jak właśnie TY. Także jeśli grafik wskazuje, że dziś wieczorem przejmujesz dyżur, to niechybnie minęło już 10 dni…
Mniejszą jednostką czasu jest dyżur meteo - trzydniówka. 3 dni, gdyż jest nas troje „meteorologów” na stacji, a dyżur trwa dobę. Poza tym, jeśli pragniemy wiedzieć, jaki mamy dzień tygodnia możemy  się jeszcze posiłkować innymi wskazówkami. Np. jeśli nasz magnetyk idzie do domku środowiskowego, to powinien być poniedziałek, bo wtedy trzeba zmienić filtr cząstek. Zasadniczo, więcej podpowiedzi już nie ma.
W czasie dnia polarnego jest cały czas jasno, a o porze dnia możesz wnioskować na podstawie pozycji słońca na niebie. Podczas najgłębszej nocy polarnej w zasadzie nie ma do czego się odnieść. Teoretycznie do księżyca, ale ten najczęściej jest niewidoczny ze względu na duże zachmurzenie.  Dopiero teraz na miesiąc przed końcem nocy, widać, kiedy jest południe, bo jest już ciut jaśniej.
W tej jednolitej masie polarnej czasoprzestrzeni każdy polarnik funkcjonuje po swojemu. Jedni zachowują „normalny” rytm – wstają na śniadanie, działają, obiad, kolacja, spać. Inni wstają raczej na obiad, z przerwą na pojawienie się na chwilę na śniadanie.  Tak naprawdę, jeśli bardzo by się chciało, to można przespać cały ten czas (z przerwami na śniadania, obiady i swoją robotę). Szczególnie, kiedy za oknem szaleje groza polarna (o czym już niedługo), oj jak wtedy dobrze mi się śpi…

Już jutro koniec stycznia 2018 r.! Nie wiem czy wiecie, ale oznacza to, że 53% wyprawy za nami… czyli teraz już z górki. Za oknami w południe coraz jaśniej – jak nie ma chmur, można spokojnie chodzić bez czołówki. Jeśli zdarzy się bezchmurne niebo, jak kilka dni temu, to już o 8 rano widać zarys gór po drugiej stronie fiordu. To widok, który dodaje energii i oznacza, że noc polarna dobiega końca…  za około 2 tygodnie słońce znowu wyjrzy na chwilę zza horyzontu.
Czym jeszcze charakteryzuje się styczeń w Hornsundzie na Spitsbergenie? To miesiąc, kiedy zanotowano na naszej stacji rekordową, najniższą temperaturę: -35,9°C (w 1981 r.). Bez szału prawda? ;) Jeżeli wyobrażacie sobie, że w tej chwili za moim oknem jest podobna temperatura, a  na brwiach wystawionych na powietrze osadzają się kryształki lodu, to nic bardziej mylnego. U „nas”, to jest ciepło. Dlaczego? W skrócie – chodzi głównie o lokalizację. Nie tylko samej stacji względem Spitsbergenu, ale i całego archipelagu. Spitsbergen jest „smagany” od zachodu ciepłym morskim prądem Zachodniospitsbergeńskim, który jest odnogą słynnego Golfsztromu. Ciepłe prądy morskie mają to do siebie, że podnoszą temperaturę i wilgotność – stąd ten rejon Artyki jest cieplejszy. O ile? Dla porównania, na tej samej szerokości geograficznej ale np. w Kanadzie, temperatury zimą będą niższe średnio o ok. 20 stopni. Do tego zachodnia i południowo-zachodnia część Svalbardu jest pod wpływem mas powietrza polarnomorskiego, które sprzyjają łagodzeniu klimatu (uogólniając: latem przynoszą ochłodzenie, a zimą ocieplenie). Styczeń jest więc u nas całkiem „ciepły” – jak dotąd, temperatura nie spadła nam poniżej -16°C (a to -16°C to i tak było tylko przez chwilkę). Było 5 dni kiedy średnia dobowa temperatura powietrza była poniżej -10°C… A tak to średnio za oknem mamy w okolicach -1 do -5°C (średnia dobowa temperatura w styczniu to będzie pewnie jakieś niecałe -4°C)… Także styczeń i luty, które w Polsce mogą kojarzyć się z największymi mrozami, tutaj nie są takie straszne. Na podstawie wieloletnich obserwacji i pomiarów prowadzonych na stacji, możemy natomiast powiedzieć, że najmroźniejsze miesiące uległy przesunięciu – niegdyś rzeczywiście był to styczeń i luty, ale obecnie to głównie marzec i kwiecień. Zatem do Polski będzie zaglądać wiosna, a u nas najprawdopodobniej nastąpi „apogeum zimna”. Jakie to apogeum będzie? Przekonamy się i zobaczymy czy rzeczywiście będą mrożone kopytka ;)

Ps. Na zdjęciu tak wygląda nasz fiord w okolicach południa - jasność! :)

Szybko przyszły i szybko poszły.
Wkroczyliśmy w fazę spokoju - w sensie, że na razie żadnych świąt. Najbliższe „atrakcje” to wizyta księdza (śmigło! świeże warzywka!), która będzie pewnie jakoś w połowie marca. Także jeszcze trochę. W między czasie przywitamy słonko – pierwszy wschód już za niecały miesiąc. Jak nie ma chmur to już widać, że jest jaśniej w południe. Tymczasem, jak na razie nie powiedziałabym, żeby mi się dłużyło. Jeśli tylko polarny leń nie zatrzymuje cię w łóżku, to są filmy, książki, seriale i co sobie wymyślisz. Mam nadzieję, że niedługo zabiorę się za naukę robienia na drutach (mój nauczyciel youtube już się nie może doczekać hehe).

A wracając do tego, jak minęły nam Święta i Sylwester, to z mojego osobistego punktu widzenia było: INACZEJ.
Święta określiłabym mianem raczej awangardowych. Poczynając od naszej niecodziennej i niekoniecznie zgodnej z obyczajami choinki (zdjęcie w załączeniu – mnie osobiście bawi :)), po przebieg Wigilii. Nic w tym dziwnego, jeśli zbierze się 10 osób, wśród których niektórzy w ogóle nie obchodzą świąt, inni ich nie lubią, dla innych są bardzo ważne, dla jeszcze innych zupełnie nie ważne, jeszcze dla innych to okazja do tego żeby się napić itp. A to tylko 10 osób. Była więc lista świątecznych potraw, kto co robi na Wigilię. W efekcie na naszym stole pojawił się śledzik, kapusta z grzybami, pierogi z grzybami, ryba po grecku, kompot z suszu, kutia, barszczyk i zupa grzybowa. Był sernik i pierniczki w kształcie niedźwiedzi.
Jedliśmy to potem codziennie chyba przez cały tydzień, a dorsz w zalewie octowej jeszcze stoi w lodówce :P Odwiedził nas też Mikołaj, a jakże, były więc drobne podarki ;) Liczyliśmy, że po północy przemówią do nas kotłujące się pod stacją lisy polarne, i że będzie okazja by może wytłumaczyć im, żeby przestały srać nam pod samymi drzwiami, ale jakoś wywinęły się ogonem i nie chciały gadać.
Wigilia skończyła się zakrapianą biesiadą przy stole, zamiast kolęd leciały polskie piosenki, a ja sporą część wieczoru przetańczyłam. Potem trwały jeszcze rozmowy z muzyką w tle do… 8 rano. Ot taka awangarda :)
Sylwester też minął mi inaczej niż zwykle, gdyż spędziłam go w pracy. Tak się złożyło, że akurat na mnie wypadł dyżur stacyjny i meteo. Zatem od 20:00 byłam na posterunku w mesie, puszczając sobie muzyczkę. Jednak nie było chęci w narodzie na tańce. Nie było też wielkiego odliczania ani spontanicznego składania życzeń, ani fajerwerków. O północy połączyliśmy się za pomocą pilota z Sylwestrem w Zakopanem (nie wszyscy dotrwali), wypiliśmy szampana, padło ogólne „najlepszego” i tyle. Powiało arktycznym chłodem? Trochę tak, ale może to dlatego, że ja lubię szalone zabawy, śmieszne przebrania i tańce do rana. Tu jakoś nie było ku temu nastroju. Co nie oznacza, że Sylwester był zły – był po prostu inny. Po północy pograliśmy trochę w planszówki, a potem na placu boju zostałam właściwie już tylko ja (jak to dyżurny) i Manfred z Chlorianem – relaksowaliśmy się przy muzyczce na mesowych kanapach (akurat są 3) do „świtu”. Tak przeleciał Sylwester.
Można powiedzieć: ale masakra takie święta i sylwester… a ja powiem Wam szczerze, że uważam, że w sumie to było ciekawe doświadczenie. Wcale nie oceniam tego jakoś źle, inne święta bo i inne okoliczności i ludzie. Poza tym pierwszy raz w życiu zrobiłam bigos :D Miał być na święta, ale ostatecznie wyszedł na Sylwestra :P hehe, ale bardzo smakowity, nie powiem :D
I tak znowu przeleciało - zaraz po Sylwestrze odwiedziło nas 3 Króli, co zbiegło się z połowinkami naszej wyprawy, potem finał WOŚP i już mamy połowę stycznia. Także teraz to już z górki… :)

Witajcie w Nowym Roku drodzy czytelnicy! :D
Tak. Już mamy Nowy Rok – 2018. Za 365 dni zobaczymy, czy 2018 to dobra liczba ;) Tymczasem co u nas? Jak to się mówi „po staremu” – dalej wiedziemy sobie spokojny polarny żywot w naszej bazuni na końcu Spitsbergenu. Po ruchliwym grudniu przed nami spokojny styczeń. Przynajmniej tak powiadają. Spokojny, bo zasadniczo brak świąt, wizyt, nadal ciemno (choć w południe już coraz jaśniej) i tylko śnieg i wiatr (zwyczajowo na moim dyżurze meteo). Powiadają, że styczeń i luty to „najdłuższe” miesiące – zobaczymy ile w tym prawdy. Biorąc pod uwagę listę moich zaległych pomysłów do realizacji, obstawiam, że mi przemkną jak błyskawica… tak jak grudzień. Właśnie, bo miałam Wam dokończyć, co wtedy się tutaj działo.

Jak już wspominałam, tegoroczny początek grudnia był niezwykle ruchliwy. Zwyczajowo „wizyta księdza” to ostatni „goście” na stacji w danym roku – następni dopiero na wiosnę. U nas tymczasem już następnego dnia po tejże wizycie i ślubie znowu witaliśmy ekipę ze śmigłowca i nie tylko. Kilka dni wcześniej bowiem dostaliśmy wiadomość, że w tym samym tygodniu co ślub odwiedzi nas Kystvakten, czyli Norweska Straż Przybrzeżna. To w sprawie naszego spoczywającego w spokoju i na dnie zatoki PTS’a. Decyzją Gubernatora Svalbardu (dostaliśmy ją jakoś w połowie listopada) po dochodzeniu, jakie miało miejsce w październiku (mieliśmy wówczas wizytę śmigłowca z panem inspektorem policji) trzeba było usunąć paliwo, olej silnikowy oraz akumulatory z zatopionego PTS’a… do końca grudnia 2017 r. Udało się jednak dogadać, że sprawą zajmie się Kystvakten, który to miał przypłynąć do naszego fiordu z nurkami na pokładzie, a całą operację miał nadzorować nasz pan inspektor z Longyearbyen (na imię mu Arnt).

Zgodnie z zapowiedziami 6 grudnia po 10:00 pośród ciemności znowu rozległ się dźwięk nadlatującego śmigłowca. Na pokładzie poza znaną nam już ekipą śmigłowca i panem policjantem przyleciała też pani weterynarz oraz… żona pierwszego pilota, która nigdy tu nie była :)
Psy dzielnie zniosły wszystkie badania i szczepienia, a pan policjant miał z nami zostać cały dzień, ponieważ jednostka KV Senja miała opóźnienie i miała zawitać w naszym fiordzie dopiero ok. 21:00. Standardowo wszystkich, którzy u nas jeszcze nie byli oprowadziliśmy (tzn oprowadziła znana polarna pilotka Anula) po stacji, kawka, ciastko i już goście musieli zbierać się do wyjścia. Pożegnali swojego norweskiego kolegę hasłem „wesołych świąt i szczęśliwego nowego roku” i że może jutro wpadną, ale to się zobaczy :P I tak pan inspektor Arnt został z nami sam na sam… naszykowaliśmy mu pokoik w części zimowej (jakoś nie chciał się wprowadzić), zjadł z nami obiadek… a potem wzięliśmy go do ładowania śniegu łopatami do zbiornika oraz druzgocąco ograliśmy w piłkarzyki (kolejna ofiara chłopaków, wcześniej ograli pilotów śmigłowca – aż ci stwierdzili, że muszą sobie kupić swój stół do ćwiczeń). Chcieliśmy Arnta udomawiać dalej, ale uciekł na spacer dookoła stacji. W nas natomiast obudziła się podejrzliwość, bo jakby nie patrzeć norweski policjant jest na stacji, łazi, robi zdjęcia, mówi, że nie zna polskiego, ale ma dziwnie adekwatne reakcje w stosunku do tego co mówimy… Przypadek?
Wieczorem w Hornsudzie melduje się Kystvaken – 105 m żelastwa z działem 57 mm, lądowiskiem dla helikoptera i 56 marynarzami na pokładzie – lubię! :D Zanim zacznie się podwodna akcja chłopaki mają obejrzeć naszego spalonego PTS’a stojącego przy Banachówce niczym eksponat muzealny.

Pośród ciemności i rozpętującej się zamieci śnieżnej ładujemy się gromadnie na PTS’a i następuje wielojęzykowa dyskusja na temat co i jak jest przymocowane, co to za złom, czym to wyciąć, czy da się wypompować itp. Ja standardowo robię za tłumacza, próbując przetłumaczyć, która rura gdzie idzie i jak działa to całe żelastwo. W międzyczasie okazuje się, że lekarz który z nimi przypłynął, gada trochę po polsku, bo ma żonę Polkę… z Radomia :D Od razu robi się weselej. Chłopaki chcą jeszcze obejrzeć akumulatory, zabieramy ich więc na górę do warsztatu mechanika, a tam szybko przechwytujemy na kawę. Chłopaki wyskakują ze swoich kombinezonów ratunkowych i… są w mundurach (za mundurem panny sznurem… no nie powiem, coś w tym jest, hehe ;). Dostają kawkę i weselne ciasta, a ja negocjuję, czy aby nie dałoby się zrobić wycieczki na ich statek. „Głównodowodzący” mówi, że boją się tak pływać swoją łódką wśród lodu, więc nie bardzo… to my mówimy, że możemy przypłynąć naszym pontonem – luzik. Panu rzednie mina, bo to miała być grzecznościowa wymówka… także wizyta na statku jednak odpada. Marynarze dopytują czy nie mamy sklepu z gadżetami – wznawiam więc negocjacje, że może gadżety za wizytę? :P Nic z tego. Chłopaki już wyjmują swoje berety i noże, i liczymy chociaż na handel wymienny ale… Aśka przynosi gadżety i po handlu. Ech, ech… Nasze chłopaki namawiają marynarzy na partyjkę w piłkarzyki. Wyjątkowo wygrywa Kystvakten, bo partia musiała zostać skrócona do 3 goli, gdyż chłopaki musieli wracać na statek.

 

Idziemy więc na brzeg odeskortować naszych gości i inspektora, którego chyba przerażała wizja nocowania na stacji (może i dobrze, jeszcze by coś odkrył i co wtedy? Spalarka śmieci ma strasznie małą pojemność…). Chłopaki dostają po beczce na pamiątkę (a tak naprawdę to na paliwo z PTSa) i żegnamy wszystkich… na krótko. Następnego dnia dzwoni telefon satelitarny (jakby nie mogli odezwać się na radiu, skoro stoją „za oknem”) – akcja odwołana ze względu na pogodę (wiatr i fale). Kystvakten odpływa i nie wiadomo kiedy wróci, a Arnt wraca do nas do stacji, bo po południu ma przylecieć po niego helikopter. I znowu mamy policjanta na obiedzie ;) Po południu przylatuje śmigło (3 dzień z rzędu – piloci śmiali się, że może po prostu wpiszą Hornsund już na stałe do grafiku) zabiera policjanta, a zostawia leki dla psów (rano robiliśmy Yuki zastrzyk, ale tak się rzucała, że część dawki poleciała „w kosmos”, szczęśliwie pani weterynarz przeczytała mojego maila i w ciągu godziny zdążyła podrzucić drugą strzykawkę do śmigłowca – tak tutaj się działa :).
Nie mija kilka dni, a znowu rozdzwania się IRIDIUM, czyli telefon satelitarny – co oznacza, że wszyscy mnie szukają, bo boją się używać obcych języków. Kystvakten wydzwania z pytaniami o warunki pogodowe, stan lodu, prognozy i czy kręciły się misie w okolicy – będzie drugie podejście do podwodnego PTS’a.

12 grudnia KV Senja znowu rozświetla mroki naszego fiordu. Ustalamy kanał roboczy na radiu i ze stacji obserwujemy, jak światełka kursują po fiordzie. Wieczorem odzywa się radio, że wyjęli zbiornik i chcieliby go jednak zrzucić na brzeg (najpierw mówili, że wszystko zabiorą ze sobą). Zastanawiamy się gromadnie, jak te cwaniaki chcą to zrobić, skoro od ostatniej wizyty znowu nawaliło lodu w zatoce na jakieś dobre 50 m. Radośnie idziemy na brzeg zobaczyć „co to będzie”. Stajemy przy Banachówce i obserwujemy, jak po drugiej stronie 50 m pasa lodu misie z Kystvakten ewidentnie zastanawiają się co dalej. W końcu łapię za radio i pytam się radośnie „Hello boys, what’s the plan?”, na co chłopcy, że chyba trochę źle oszacowali szerokość lodu… Obśmiewamy się z „fachowców”, a ponieważ Kystvakten nie ma zupełnie pomysłu, co ze sobą zrobić, przekazuję im przez radio, że jedziemy zobaczyć, jak wygląda sytuacja na „warzywniaku”. Ci radośnie podejmują temat, że to świetny pomysł i oni też popłyną zobaczyć co i jak. Szczęśliwie dla wszystkich, jest tam dosłownie jedna dziura między growlerami i chłopaki wciskają się tam swoją łódką. Radośnie robią ostatnie zdjęcia zbiornika, po czym odpływają w ciemność. Misja zakończona sukcesem. Zbiornik wyjęty, akumulatory i olej też. KV Senja tak jak znienacka pojawiła się w fiordzie, tak samo nagle rozpływa się w ciemnościach nocy polarnej. Faktem jest, że jak odpalili swój reflektor na statku to mieliśmy podświetlony cały fiord :O niezła moc…
Tyle na dzisiaj. Kilka fotek (głównie autorstwa Asi) z wizyty weterynarza i marynarzy w załączeniu.