Dziś akurat nie do końca grzeczny i dwa dni temu też nieszczególnie. Ale przejdźmy do meritum -  tak moi drodzy! Mamy nowego białego sąsiada. Zalęgł nam się niedaleko stacji, a konkretnie nieopodal naszego domku środowiskowego (oddalonego od budynku stacji o 500 m) – miś. Biały miś – niedźwiedź polarny, Ursus maritimus.

Co to oznacza w praktyce? Oznacza to, że wokół stacji od kilku dni krąży ważący od 300 do 700 kg i mieżący do 3 m długości niedźwiedź, który może rozpędzić się do 40 km/h – czyli taki miś, co to wolałbyś, żeby ci jednak nie chciał podawać łapy.

Wszystko to za sprawą renifera, który padł, tudzież któremu miś pomógł paść. Mniejsza o to - miś się stołował. A stacyjna załoga wciągała przysłowiowe gacie (gdyż odkrycie nastąpiło rano) by z aparatami ruszyć na spotkanie białego gościa. Tym razem też z bronią i rakietnicami. Specjaliści od liczenia niedźwiedzi twierdzą, że jak miś jest zajęty posiłkiem to można mu praktycznie wsadzić palec do nosa. Postanowiliśmy jednak nie testować tej teorii w praktyce. Biały miś okazał się nie taki biały – raczej ubabrany w błocie i krwi – co też daje do myślenia. Przypominam przy okazji, że nie ma większego drapieżnika w Arktyce, a na Spitsbergenie niedźwiedzi mieszka więcej niż ludzi i to tak ze 2x więcej. Ale wróćmy do naszego nowego kudłatego sąsiada. Mariusz, bo jak głosi tradycja, ten kto wypatrzy misia, zapisuje to w księdze obserwacji niedźwiedzi i… nadaje delikwentowi imię. Także niedźwiedź Mariusz, zajęty był zjadaniem renifera i rzeczywiście nieszczególnie się nami przejmował. Można było wreszcie zrobić zdjęcie na którym będzie widać, że ta pożółkła plama to niedźwiedź polarny (notabene – ktoś tu zamawiał misia ;). Po jakimś czasie wciągnął truchło między skały i zniknął nam z oczu. Okazało się, że jednak postanowił zostać na dłużej, co jakiś czas wyłażąc zza tej samej skały albo ostentacyjnie się na niej wylegując.

Dzisiaj Mariusz wybrał się na zwiedzanie okolic stacji, co odkryłam ja. Usiadłam właśnie do komputera w swoim pokoiku, patrzę przez okno, a tam coś białego łazi przy beczkach z paliwem, które są bliżej brzegu. Misiek sobie spacerował przy brzegu - obwąchał nasze PTSy (ruskie amfibie) i pomaszerował do Banachówki. W stacji podniosło się larum, bo na brzegu przy Banachówce działało akurat naszych dwóch kolegów. Szczęśliwie Mariusz ich nie zauważył i po tym, jak obadał nasze beczki poczłapał sobie w kierunku swoich skał. Jak się okazało po południu, jego spacer sięgnął aż na Wilczka – o czym może świadczyć zdarta drewniana osłona okna w naszym husie. Dzisiaj był już białym misiem – przez ostatnie dwa dni padało, więc się trochę uprał. Taki ładny biały miś, jeszcze jak tak czasem stanie albo usiądzie, to już w ogóle wygląda, jak taka słodka pierdoła. Naprawdę, jak tak człapie, to wcale nie wygląda na takiego, co 50 m pokonuje w 4-5 sekund, żeby Cię zabić. Na śmierć.

 

Tak w ogóle to Mariusz, to nie jest nasz „pierwszy” misiek – pierwszego mieliśmy okazję obejrzeć w połowie sierpnia. Ale był tak daleko, że na zdjęciu widać było tylko niewyraźną plamkę, która dopiero w naszej wyobraźni stawała się potężnym niedźwiedziem. Niemniej jednak ten „pierwszy” kontakt wywołał w stacji euforię. Nie da się bowiem ukryć, że przecież każdy kto tu przyjeżdża po raz pierwszy, chce zobaczyć „misia”. W związku z powyższym, kiedy w mesie padło sakramentalne „misiek za oknem!” tłum ludzi zamiast chwytać za broń i radio, zaczął chwytać za aparaty i lornetki. Część pobiegła odpalać drony, druga część wybiegła przed bazę, a trzecia biegała w misiowym amoku. Misio poszedł jednak swoją drogą i nieszczególnie miał ochotę zwiedzać stację z bliska. Chyba wszyscy, którzy byli wówczas w stacji wylegli na zewnątrz. Padła nawet propozycja foto-pościgu – tak właśnie zachowują się ludzie, którzy spędzili tydzień w maju zamknięci w bunkrze ucząc się, jak strzelać z rakietnic, shotgunów, strzelb, dubeltówek, sztucerów, rewolwerów… w razie gdyby przyszło im spotkać misia w terenie.  Ale o broni będzie przy innej okazji.

Tymczasem puszczajcie sobie „Białego misia” na głośnikach i oglądajcie niedźwiedzia Mariusza :)

 

Nie ma, nie ma, wody na pustyni… tzn. w stacji polarnej.
Taka sytuacja: skończyła się woda w kranie.
O. Ale jak to?
Może zacznijmy od początku. Stacja polarna – postawiona na tak zwanym końcu świata. Skąd bierze się tam prąd i woda? Nie dla wszystkich bowiem jest rzeczą oczywistą, że nie mamy doprowadzonego wodociągu. Próżno też szukać w okolicy słupów wysokiego napięcia, czy w ogóle jakiegokolwiek napięcia (chyba, że nerwowego :P). Prąd wytwarzamy sobie na miejscu – służą nam do tego agregaty, o które troskliwie dba nasz mechanik. Jakby nie patrzeć, te agregaty to serce stacji napędzające wszystkie stacyjne podsystemy. A woda? Tej w teorii jest całkiem sporo w okolicy – lód, śnieg, fiord, gdzie się nie ruszysz to albo kamienie albo grzęzawisko. Ale studni już nie wykopiesz – skutecznie zatrzyma cię warstwa tzw. permafrostu, czyli wiecznej zmarzliny. Fiord to masa wody, ale słonej – bez odsalarki ani rusz (swoją droga, odsalarka rozwiązałaby problemy z zaopatrzeniem w wodę latem). Skąd zatem bierzemy słodką wodę? Otóż nieopodal nas znajduje się małe „jeziorko” – tak owy zbiornik jest tutaj tytułowany. Po prawdzie jest to taka większa kałuża ze słodką wodą, która pojawia się w zagłębieniu na początku lata, kiedy stopnieje śnieg i lód. Dodatkowo latem kałuża zasilana jest opadami, których  podobno potrafi tu być całkiem sporo. My jednak trafiliśmy na całkiem ładne lato (z naszej perspektywy). Sporo słońca i mało… no właśnie, mało opadów. Z drugiej strony tego równania znajduje się stacja, która w ciągu lata wypełniona jest ludźmi, z których połowa ciągle się zmienia. Pojawiają się też różni nieoczekiwani goście, którzy często docierają tu z myślą o prysznicu i praniu (pralki akurat mamy ;)
Niestety dla większości osób przebywających tu tylko przez kilka czy kilkanaście dni, stacja jest trochę jak hotel podłączony do wodociągu. Pralki chodzą non-stop, niejednokrotnie prawie na pusto, a niektórzy zalęgają się pod prysznicem. Tymczasem woda w jeziorku szybko znika… I jakiż to lament świętokrzyski się rozległ kiedy padło hasło, że dziś się nie myjemy, bo nie ma wody.

W ruch poszły butelki z gazowaną wodą mineralną (chwilowo tylko taką mamy na stacji), żeby chociaż umyć zęby. Szybko zaczęły też kiełkować radosne pomysły na to jak zmniejszyć zużycie wody od grupowych pryszniców, poprzez spuszczanie wody tylko o wyznaczonych godzinach :P
Śmiechy-chichy, ale wodę trzeba jakoś zorganizować, chociażby żeby można było spuścić wodę w toalecie. W tym celu część osób po śniadaniu udała się na brzeg ładować bryły lodu na przyczepę. Szczęśliwie, akurat odpływ zostawił trochę drobnego, ale zawsze jednak lodu. Szczęście też dlatego, że lód na brzegu czy nawet przy brzegu nie pojawia się tutaj codziennie. Załadowany lód zawieźliśmy na górę, gdzie władowaliśmy go do naszego „wewnętrznego” zbiornika na wodę. Ten zbiornik to będzie nasze główne źródło wody zimą – codziennie będziemy musieli napełniać go śniegiem, który dzięki ciepłu będzie nam się zamieniał w wodę. Samym lodem wodnego kryzysu nie rozwiążesz przy tej ilości osób. Pomijając rytualne tańce i modlitwy o deszcz, jest jeszcze drugie jeziorko – dużo dalej, ale jeszcze „w zasięgu” ewentualnych konstrukcji. Sprawa jednak jest skomplikowana – Norwegowie dosyć restrykcyjnie określają z jakich zasobów możemy korzystać. Przypominam, że siedzimy w środku Parku Narodowego i mamy zgodę na pobieranie wody tylko z jednego jeziorka, tego konkretnego. Koniec. Tak mówią papiery.

Kilka dni temu, a według naszego polarnego kalendarza dokładnie 18 sierpnia 2017 r. oficjalnie skończył nam się dzień polarny! W Hornsundzie trwa on 116 dni - prawie 4 miesiące, kiedy cały czas jest jasno i na spacer można iść o każdej porze dnia, jeśli tylko ma się na to ochotę.

Czy koniec białych nocy oznacza, że teraz zapanowały u nas egipskie ciemności? Na szczęście nie :) Za to wkrótce pojawią się spektakularne zachody słońca oraz coś na kształt nocy - pierwsza trwała jakieś kilkanaście minut. Dzisiaj zgodnie z rozpiską, słońce w Hornsundzie powinno zajść około godziny 23:00, a wzejdzie 40 minut po północy – to już ponad 1,5 h "nocy"! Jednak nie oznacza to, że w tym czasie będzie czarno, jak w nocy do której jesteśmy przyzwyczajeni w Polsce. Nadal jest jasno przez całą dobę, chociaż po północy robi się już trochę szaro. Słońce bowiem chowa się na razie tylko odrobinę za linią horyzontu. Niestety, nie możemy podziwiać tych pierwszych zachodów z naszej stacji, ponieważ akurat zasłaniają nam je góry...

Niemniej już niedługo będziemy mogli godzinami oglądać spektale na niebie pełne kolorów – najpierw w odcieniach pomarańczy i czerwieni, a później głównie zieleni, bo przecież po zachodach nastaną zorze... na które wszyscy tak bardzo czekamy :)

Czyli jakieś 8% z całej wyprawy (licząc tzw. paskiem postępu). 9 sierpnia minął równiutko miesiąc od kiedy postawiłam swoje kopytka w zatoce Isbørnhamna na Spitsbergenie. Czas mknie tu niczym błyskawica, chociaż w zasadzie nie minął jeszcze nawet 1 dzień ;)

 

Jak upłynął ten pierwszy miesiąc? Najkrócej rzecz ujmując – ekscytująco :) To trochę jak wpuścić dzieci na super wielki plac zabaw – wszystko jest nowe, ciekawe i zachwyca. Co chwilę rozlegają się „ochy” i „achy”, bo śnieg, bo lód (a środek lipca przecież), bo amfibia (wohohohoho), bo tundra taka miękka, bo lodowiec, bo strumyk z lodowca, bo kamyk (całe mnóstwo kamyków), bo renifer (reeeeniiiifeeeeer!), bo ptaszek, bo jacht, bo słonko, bo mgła, bo mżawka, bo wiatr w oczy (motyla noga!),  itp. Niczym w grze komputerowej, każdy z nas codziennie odkrywa nowy kawałek mapy wokół stacji. W każdej skali zachwyt, zarówno w makro, gdy rozejrzysz się dookoła i spojrzysz w kierunku Brepollen, czyli końca naszego fiordu, co daje ci jakieś 35km zachwytu, jak i mikro, gdy spojrzysz pod stopy by ujrzeć las na wysokość twojego paznokcia. Każde odkrycie jest jak rozpakowanie prezentu pod choinką – banan na twarzy od ucha do ucha i nieustające „WOW! WOW!”.

 

Pierwszy miesiąc minął nam też na aklimatyzacji do tego nowego otoczenia. Trzeba było zagnieździć się na stacji, rozpakować zapasy i rozpakować swoje graty. Przejąć obowiązki – w końcu jesteśmy tu w pracy. Umeblować sobie mieszkanie, czyli nasze małe pokoiki. Nauczyć się „obsługi” stacji – co, gdzie jest, co jak obsługiwać. Dalej wyrabianie nawyków – idziesz na spacer do Banachówki? Musisz mieć ze sobą przynajmniej rakietnicę. Na Wilczka możesz iść sam, ale z bronią. Spacerek gdzieś dalej? Musisz iść z kimś, musicie mieć broń i radio, trzeba też wypisać się w zeszycie wyjść, określić godzinę powrotu oraz godzinę alarmową, kiedy cała stacja będzie ruszać z odsieczą by Was szukać. Pamiętaj, że co jakiś czas trzeba obejrzeć się za siebie – misie nie śpią.

 

To był też miesiąc z ludźmi. Ci ciągle się tu zmieniają, przypływają, odpływają. Odwiedzają nas jachty, helikoptery albo… norwescy parlamentarzyści. Jak zdążysz już opanować nowe imiona, zaraz pojawiają się kolejne. Nieustający ruch. Z drugiej strony, jak mieliśmy pół dnia, kiedy byliśmy sami (zimownicy + letnicy) to nagle w stacji było dziwnie pusto i cicho.

 

Kończąc to krótkie podsumowanie, muszę napisać, że Hornsund stał się już trochę moim domem. Mam swój mały kącik, duże podwórko i wrażenie, że jestem tu już od bardzo dawna. Mózg przestawił się na aurę polarną do tego stopnia, że jak słyszę, że w Polsce są upały to wydaje mi się to dziwne, bo przecież u mnie jest 5 stopni i dużo cieplej to już raczej nie będzie…

Prastara polarna tradycja głosi, że z chwilą przekroczenia koła polarnego na morzu musi odbyć się pewien rytuał… czyli chrzest nowych polarników. Nie inaczej mogło być w naszym przypadku.

 

Wszystko zaczęło się tak nieśmiało, 6 lipca po obiedzie (czyli po śniadaniu ;) spokojną siestę zakłóciło nam słyszane z oddali walenie w gary i pokrywki połączone z jakimiś wrzaskami. Pojawiła się plotka, że na statku zalęgły się podobno jakieś diabły. Poważna sprawa. Owo walenie – było raz bliżej, raz dalej, ale generalnie dalej nic się nie działo. Znudzeni oczekiwaniem wybraliśmy się w końcu na wycieczkę krętymi pokładowymi korytarzami, a tu - trójząb leży. Jak trójząb, to chyba musi być Posejdona, a Posejdon bez trójzęba to jak żołnierz bez karabinu – niewiele myśląc ukryliśmy trójząb w statkowych zakamarkach... hehehe :) Ponieważ diabły gdzieś poszły – zapewne znęcać się nad studentami, to powróciliśmy do klubu oficerów,  oddawać się dalszemu odpoczynkowi. Graliśmy akurat w grę, w której usilnie staraliśmy się pokazać „Grażynę Szapałowską”, kiedy diabły w końcu dotarły i do nas. Musieliśmy paść na kolana przed wielkim Trytonem, gęsto się tłumaczyć i z pokorą przyjmować walenie w gary nad głową i chłostanie ogonami po tyłkach. Nałożone zostały na nas diabelskie pieczęcie -  ostemplowane zostały głowy, ręce, nogi, dekolty, brzuchy i pośladki. Szczególnie stemplowanie tych ostatnich bardzo cieszyło szatańskie pomioty. Diabły (cwaniaki) dodatkowo zażądały łapówek pod groźbą strasznych konsekwencji. Trochę je wyrolowaliśmy, dając do wora dwie flaszki po wódce wypełnione wodą, hehe :P Tak szybko jak się diabły pojawiły, tak szybko też zniknęły (z całym worem alkoholu, bo przecież studenty też się musiały wykupić, aby nie popaść w wieczne potępienie), a my, cali w czerwonych pieczątkach mogliśmy dalej zajmować się sobą (pieczęci nie wolno zmywać – inaczej Posejdon się wkurzy i będzie się mścił). Dalsza część wieczoru potoczyła się tak, że w sumie potem i tak sami siebie stemplowaliśmy – taka zabawa przecież :P

 

Następnego dnia, po krótkiej nocy (znowu ;P), w godzinach wczesno-popołudniowych statek przekroczył północne koło polarne, co zostało również obwieszczone przez radiowęzeł na całym statku. Hurra! Dziwne ruchy na pokładzie zwiastowały zbliżającą się kulminację obrządku. Co prawda całość mocno się opóźniła, bo diabły nie mogły znaleźć trójzębu Posejdona (hahahaha), ale po negocjacjach w końcu im go oddaliśmy (a niech mają). Radiowęzeł rozbrzmiał wzywając wszystkich na pokład nawigacyjny, czyli na zewnątrz. A tam - jak to za kołem polarnym, chmury, 6 stopni i wieje. My zaś - koszulki, klapki i krótkie spodenki, bo raczej lekko nie będzie.

Na pokładzie czekały na nas już diabły z tym ich całym szatańsko-polarno-morskim centrum rozrywki znajdującym się naprzeciwko Posejdona zasiadającego na tronie wraz z piękną Prozerpiną i Kapitanem statku. Co prawda piękna Prozerpina miała dziwnie włochate kolana... w które trzeba było ją na końcu całować, ale to już drobiazg.

Trzeba przyznać, że diabły miały co robić, bo do ochrzczenia było ponad 30 osób. Cały proces (którego część możecie zobaczyć na zdjęciach na przykładzie mojej osoby) wyglądał następująco: delikwent siadał na magicznym krzesełku, na którym troskliwie zajmowała się nim komisja ds. specjalnych - ale cóż to dla nas, te jaja rozbijane na głowie, kubły zimnej wody czy szorowanie mopem po plecach! Toż to drobiazg w obliczu surowej Arktyki! Po tych pieszczotach następowała jeszcze oczywiście obowiązkowa część kulinarna, czyli pyszne specjały, które obowiązkowo trzeba było popić jeszcze pyszniejszym tajemniczym eliksirem, którego posmak na długo zostawał w ustach.

Ostatecznie, kiedy radosna komisja uznała, że jesteśmy już gotowi stanąć przed obliczem P&P (Posejdon & Prozerpina), pozostało paść na kolana i ucałować to jedyne w swoim rodzaju kolano, by potem usłyszeć swoje nowe imię. Ja zostałam Rybitwą :) Radości nie było końca, szczególnie, że diabelskie nasienie podzieliło się wieczorem dobrami zgromadzonymi wcześniej w workach ;)
 

Poniżej mój dyplom oraz kilka zdjęć autorstwa Asi (naszej p.o. kierowniczki) dokumentujące proces polarnego ochrzczenia :)

Moi drodzy, najwyższa pora przejść do tego co działo się na statku, a działo się wiele…
Tak oto 1 lipca 2017 roku, o godzinie 16:00 odbiliśmy od kei i ruszyliśmy w podróż na daleką północ. Na pokładzie statku Horyzont II (na końcu postu macie Horyzont w liczbach) zaokrętowano 54 osoby. Połowę stanowili studenci Akademii Morskiej, którzy trzymali się świetnie... aż do wyjścia z portu w Gdyni. Lekkie bujanie na Bałtyku zredukowało czynnych w służbie mniej więcej o połowę. U tzw. naukowców (czyli u nas :D) niestety nie było dużo lepszego wyniku. Chłopy jak dęby padały zielono-niebieskie na koje, a ja… czułam się doskonale :) Co prawda pierwszej nocy, leżałam nieco rozczapirzona w swojej koi na piętrze, gdyż mocniejsze bujnięcia trochę mnie przesuwały na materacu. W tej lekko zablokowanej pozycji zastanawiałam się, jak bardzo ten statek może się przechylić, zanim się przewróci na bok. Jak się później dowiedziałam, przechylać może się naprawdę bardzo, niczym morska bańka-wstańka i nic mu nie będzie, w przeciwieństwie do załogi przebywającej na pokładzie, która w skrajnych przypadkach podobno fruwa od ściany do ściany. Taki to ten Horyzont II.

Pierwsze dni rejsu upłynęły więc na posiłkach z mocno zredukowaną liczbą osób (większość po wstaniu stwierdzała, że jednak woli leżeć). Poza tym oczywiście był czas na poznawanie statku i jego różnych zakamarków oraz oswojenie się ze statkowym  harmonogramem życia, czyli: 7:30 śniadanie, 11:30 obiad (?!) oraz 17:30 kolacja. Jak się szybko okazało, obiad stanowił wspaniałe śniadanie, a kolacja doskonały obiad ;) Na śniadanie nie było sensu wstawać, bo przecież przed chwilą człowiek się położył, to jak to tak.



Tymczasem „naukowcy” (przynajmniej Ci, którzy aktualnie nie hibernowali) czas spędzali głównie na mostku, pokładzie nawigacyjnym lub w klubie oficerskim, ew. w pentrze buszując po lodówce. Były zatem gry planszowe, filmy, seriale, książki, krzyżówki, rozmowy od świtu do świtu, śpiewy, gitary, a nawet (w związku z tym, że to wyprawa polarna) wygrzewanie się na słonku, gdyż pogoda na Morzu Norweskim nam sprzyjała. Ot takie leniwe dni na morzu… Mnie, jako znanemu nocnemu markowi, w szczególności do gustu przypadły nocne wachty na mostku, wypełnione rozmowami, muzyką i od pewnego momentu zachodami słońca, które trwały godzinami. Na mostku były też tańce – do momentu, kiedy obudził się Kapitan (jego kajuta jest zlokalizowana pod mostkiem)… upsi upsi :P Kto nie spał w nocy, ten miał też inne atrakcje – jak np. stado orek (orki z majorki - kto nie zna, może poznać ;P) bawiących się wokół statku albo biełuchy wypuszczające fontanny wody.
HORYZONT II w liczbach:
Rok budowy – 2000
Długość: 56,34 m
Szerokość: 11,36 m
Tonaż netto: 396 BRT
Prędkość: 12 węzłów (tylko w teorii…)
Załoga: 16 osób plus 43 studentów

Na koniec kino akcji mojego autorstwa - takie krótkie podsumowanie rejsu Horyzontem II (przypominam - rejs przy dobrych spokojnych warunkach! ;)